Insulina i insulinooporność

Wykład dr Ron Rosendale

Historie przypadków

Operacja by-passów

Przyjrzyjmy się przypadkom kilku osób, ludzi, których widziałem. Zacznijmy od pacjenta A, który przyszedł do mnie pewnego popołudnia i powiedział, ze właśnie wypisał się z szpitala na własne życzenie, wbrew zaleceniom lekarzy. Niczym w filmie, powyrywał sobie wszystkie rurki i wenflony (IV's).

Następnego dnia miał przejść drugą operację wszczepienia by-passów. Powiedziano mu, że jeżeli nie podda się temu zabiegowi, umrze w przeciągu dwóch tygodni. Nie był w stanie przejść z samochodu do biura bez uczucia silnego bólu w klatce piersiowej.

Brał 102 jednostki insuliny, a cukier we krwi miał powyżej 300. Brał także osiem różnych leków na inne schorzenia. Jednak pierwszy zabieg wszczepienia by-pasów był dla niego tak przykrym doświadczeniem, ze wolał już raczej umrzeć, niż poddać mu się po raz drugi. Dowiedział się, że potrafię zapobiec i jednemu i drugiemu.

Mówiąc w skrócie, człowiek ten nie przyjmuje już insuliny. Po raz pierwszy widziałem go trzy i pół roku temu. Gra w golfa cztery - pięć razy w tygodniu. Nie bierze żadnych leków, ból w klatce piersiowej ustąpił, a wszystko to bez żadnej operacji. Założył organizację "Heart Support of America" mającą na celu informowanie ludzi, że można uniknąć by-passów bez pomocy chirurgii i leków. Koresponduje z nią około miliona osób.

Wysokie trójglicerydy/Cholesterol

Pacjent B miał trójglicerydy na poziomie 2200, został polecony przez pacjenta A. Przy maksymalnych dawkach wszystkich swoich leków, miał poziom trójglicerydów 2200, zaś cholesterolu 250. Miał 42 lata, został poinformowany, że choruje na dziedziczną hiperlipidemię, i żeby lepiej uporządkował swoje sprawy na tym świecie, bo jeśli jego lipidy we krwi były na takim poziomie pomimo najwyższych dawek najlepszych leków, to miał kłopoty.

Nie był gruby, był dosyć chudy.

Zawsze, kiedy leczę pacjenta przyjmującego którykolwiek z tych leków, od razu je odstawiam. W medycynie nie ma dla nich miejsca. Po odstawieniu leków, po sześciu tygodniach poziom zarówno trójglicerydów jak i cholesterolu oscylował wokół 220. Po następnych sześciu tygodniach był już poniżej 200.

Należy zaznaczyć iż pacjent ten miał podwyższony poziom CPK (kinaza fofokreatynowa) i to całkiem poważnie. Było to zaznaczone na wynikach laboratoryjnych, które przyniósł, bo nikt nie wiedział, dlaczego tak było. Powodem był fakt, iż człowiek ten trawił własne mięśnie, ponieważ jeśli się przyjmuje gemfibrozil i jakikolwiek inhibitor reduktazy koenzymu HMG jednocześnie, to takie właśnie są skutki uboczne wymieniane w PDR (Physicians’ Desk Reference) i leki te nie powinny być podawane razem.

Tak więc pacjent "przeżuwał" swoje mięśnie, włącznie z sercem, które próbowano leczyć. Skoro więc rzeczywiście miał umrzeć, to tylko dzięki leczeniu jakie mu aplikowano.

Ciężka Osteoporoza

Przejdźmy teraz do czegoś zupełnie innego. Pewna pani cierpi na ciężką osteoporozę, w szyjce kości udowej i w kręgosłupie szyjnym odchylenia poniżej normy sięgają trzykrotnej wartości standardowej. Pacjentka bardzo obawia się złamania. Jest całkiem młodą osobą, zalecono jej dietę wysokowęglowodanową i zaordynowano estrogen, co jest typowym leczeniem.

Chciano także zacząć podawać jej leki, ale odmówiła chcąc poszukać jakiejś alternatywy. Mimo, że nie nastąpił jakiś dramatyczny zwrot w chorobie, w ciągu roku udało nam się doprowadzić pacjentkę do poziomu jednokrotnej wartości standardowej poniżej normy, dodatkowo odstawiając estrogen.
Chromanie przestankowe

Jest to silny ból w nodze występujący podczas chodzenia lub po przejściu pewnego dystansu. Pewien człowiek, będący moim ojczymem, cierpiał na bardzo poważne chromanie. Był to typowy przypadek - po przejściu około 50 jardów w nogach pojawiał się silny jak przy kurczach ból. Nie należał do biednych i odwiedzał najlepszych lekarzy w Chicago, lecz oni początkowo nie mogli dojść, co mu było.

Poszedł do neurologa, wydawało się iż mógł to być ból neurologiczny lub ból pleców. W końcu poszedł do chirurga naczyniowego, który powiedział, że to choroba naczyniowa, zrobili więc arthrogram i okazało się, że faktycznie na to cierpiał. Lekarz chciał zastosować wszczepienie by-passów, jak się zazwyczaj robi w takich przypadkach. Ojczym myślał o poddaniu się zabiegowi z tej przyczyny iż miał na dwa tygodnie wyjechać do Europy i chciał móc chodzić.

Dziesięć lat wcześniej miał robioną angioplastykę, gdyż chorował na serce. Powiedziałem mu wtedy, że musi zmienić dietę, czego oczywiście nie zrobił. Tym razem jednak mnie posłuchał. Powiedziałem: Jeśli nie chcesz by-passów, masz robić dokładnie to, co ci każę i za dwa tygodnie będziesz chodził normalnie, a wszystko dzięki zmianie w tym jednym aspekcie choroby. Jeszcze nigdy nie widziałem, żeby to się nie sprawdziło, wręcz przeciwnie - bardzo szybko otwiera arterie.
Wysokie ryzyko raka

Pacjentka miała matkę i siostrę, obie zmarły na raka piersi, czego ona nie chciała, więc przyszła do mnie i poddałem ją dokładnie takiemu samemu leczeniu jak przypadki opisane powyżej. Wszystkie były leczone w niemal ten sam sposób, bo ze wszystkimi to samo było nie tak.

Problem z standardowym leczeniem

Jakie byłoby typowe leczenie przy chorobach układu sercowo-naczyniowego? Najpierw sprawdza się cholesterol. Jeżeli jego poziom wynosi więcej niż 200, pacjent dostaje leki obniżające cholesterol i co się dzieje? Odcina się dopływ CoQ10. Jaka jest funkcja CoQ10? Jest on zaangażowany w produkcję energii oraz ochronę małych pieców w każdej komórce, tak, żeby ta produkcja nie spadała.

Powszechnym efektem ubocznym spotykanym u osób przyjmujących wszystkie te inhibitory reduktaz koenzymu HMG jest odczuwanie "ciężkości" ramion. No cóż, serce to też mięsień i w końcu też zacznie być "ciężkie". Przy zastoinowej niewydolności serca najlepszym lekiem dla słabego serca jest CoQ10. Ale medycyna nie kłopocze się zatrzymaniem produkcji CoQ10, bo chodzi im o leczenie ilości cholesterolu.

Przy osteoporozie powszechnie stosuje się leki, przy chromaniu przestankowym - operacje. Na raka nie ma nic. A wszystkie te choroby maja tę samą przyczynę – taką samą przyczynę, jak wszystkie trzy drogi badań nad starzeniem się, a jedną z nich jest ograniczenie kaloryczności diety.

Badania nad ograniczeniem kaloryczności

Od lat pięćdziesiątych wykonano tysiące badań dotyczących ograniczenia kaloryczności pokarmu. Ograniczano kaloryczność pożywienia zwierząt laboratoryjnych. Od lat pięćdziesiątych wiadomo, że jeśli ograniczy się kaloryczność jednocześnie utrzymując wysoką wartość odżywczą pokarmu ("CRONs”: Caloric restriction with optimal nutrition, lub CRANs: Caloric reatriction with adequate nutrition), zwierzęta żyją od trzydziestu do dwustu procent dłużej, zależnie od gatunku.

Badania te przeprowadzane były na kilku tuzinach gatunków i wyniki są takie dla wszystkich. Teraz robi się je na naczelnych i u nich też to działa, nie wiemy, co się będzie działo w ciągu następnych dziesięciu lat, eksperyment jest mniej więcej w połowie, nasi najbliżsi krewni także żyją dużo dłużej.
Badania na stulatkach

Obecnie na świecie przeprowadzane są się trzy główne badania nad osobami, które przekroczyły sto lat. Próbują one zidentyfikować czynnik odpowiadający za długowieczność tych ludzi. Dlaczego stulatkowie stają się stulatkami? Dlaczego mają takie szczęście? Czy to dlatego, że mają niski poziom cholesterolu, dużo ćwiczą i prowadzą zdrowy, higieniczny tryb życia?

No cóż, najdłużej żyjąca znana osoba, Jean Calmet z Francji, która zmarła zeszłego roku mając 122 lata, całe życie paliła i piła.

To, co udało się ustalić w tych badaniach, to że ci stulatkowie nie mają ze sobą prawie nic wspólnego. Mają niski cholesterol lub wysoki, niektórzy ćwiczą, inni nie, niektórzy palą, inni nie. Niektórzy są strasznie wredni, inni potulni jak baranki. Niektórzy są wybuchowi, ale wszyscy mają niski cukier jak na swój wiek. Wszyscy mają niski poziom trójglicerydów jak na swój wiek.

I wszyscy maja względnie niski poziom insuliny.

Wspólna przyczyna

Insulina jest wspólnym mianownikiem wszystkiego, o czym do tej pory mówiłem. Sposobem na leczenie chorób sercowo-naczyniowych i sposobem w jaki leczyłem mojego ojczyma, pacjentkę zagrożoną rakiem, osteoporozę, wysokie ciśnienie krwi i praktycznie wszystkie tak zwane chroniczne choroby wieku starczego, jest leczenie poziomu samej insuliny.

Inna droga w badaniach nad starzeniem się to badania genetyczne przeprowadzane na tak zwanych organizmach niższych. Wiemy, że genetyka ma tu znaczenie. Posiadamy mapy genetyczne kilku gatunków drożdży i robaków. O długości życia myślimy jako o czymś z góry ustalonym.

Średnia życia ludzi wynosi około 76 lat, a maksymalna jego długość to 122 lata wspomnianej wyżej Francuzki. Zdaje nam się, że u ludzi jest to niejako stałe, podczas gdy u niższych form życia granice te są bardzo plastyczne. Długość życia jest zmienną ściśle zależną od środowiska. Inne gatunki mogą żyć dwa tygodnie, dwa lata, a czasami dwadzieścia lat, zależnie od tego, co sami chcą zrobić, a to zależy od środowiska.

Jeżeli wokół jest dużo pożywienia, będą się szybko rozmnażać i szybko umierać, jeżeli nie, przeczekają, aż warunki się poprawią. Teraz wiemy już, że długość życia regulowana jest przez insulinę.

Często myśli się o insulinie jako o czynniku obniżającym poziom cukru we krwi. Kiedyś miałem pacjentkę, która wymieniając leki, które zażywała (było ich osiem), a nawet nie wspomniała o insulinie. Insuliny nie traktuje się jako lek. W rzeczywistości, w niektórych miejscach nie potrzeba na nią nawet recepty, można ją kupić jakby była zwykłym cukierkiem.

Insulinę można znaleźć w każdym organizmie zbudowanym z komórek. Istnieje od kilku miliardów lat, a jej zadaniem jest regulacja długości życia organizmów żywych. W trakcie ewolucji geny nie są zastępowane, ale są nadbudowywane na już istniejących. Mamy te same geny co wszystko, co istniało przed nami, mamy ich po prostu więcej.

Dodaliśmy nowe książki do naszej genetycznej biblioteki, ale baza jest wciąż ta sama. To, czego się dowiadujemy, to że możemy wykorzystywać insulinę do regulowania długości naszego życia.

Starzenie się jest chorobą

Jeżeli istnieje jeden wyznacznik długości życia, jak okazuje się w badaniach nad stulatkami, to jest to insulina, a dokładnie wrażliwość na nią.

Jak bardzo wrażliwe są twoje komórki na insulinę? Jeżeli nie są wystarczająco wrażliwe, poziom insuliny wzrasta. A czy ktoś słyszał termin "oporność na insulinę"?

Oporność na insulinę jest podstawą wszystkich chronicznych chorób występujących w procesie starzenia się, ponieważ chorobą, jako taką, jest właśnie starzenie się.

Teraz już wiemy, że starzenie się jest chorobą. Wszystkie inne przypadki, o których wspominałem, choroby układu sercowo-naczyniowego, osteoporoza, otyłość, cukrzyca, rak, wszystkie tak zwane chroniczne choroby wieku starczego, choroby autoimmunizacyjne - są jedynie objawami.

Kiedy ty się przeziębisz, idziesz do lekarza, z nosa ci cieknie. Zajmowałem się tym przez dziesięć lat, i wiem, jakie jest typowe leczenie w takim wypadku - wypisuje się lek redukujący puchnięcie i zapchanie nosa. Nie jestem w stanie zliczyć, ilu widziałem pacjentów, którym lekarze rodzinni dali Sudafed na przeziębienie, a którzy później przychodzili do mnie, ponieważ nabawili się poważnej infekcji zatok.

Co dzieje się, kiedy objawy kataru leczy się za pomocą takiego leku? Blokuje on wydzielanie śluzu. Po co nam śluz? Ponieważ za jego pomocą organizm próbuje wyczyścić błony. Co jeszcze jest takiego w śluzie? Wydzielnicza immunoglobulina A (IgA), potężne przeciwciało niszczące wirusy. Jeśli nie ma śluzu, nie ma też IgA.

Leki zmniejszające przekrwienie powodują także zwężenie naczyń krwionośnych, małych naczyń włosowatych lub tętnic, które do nich dochodzą. Rzęski, malutkie włosopodobne twory, które swoimi ruchami sprawiają, ze śluz zaczyna płynąć jak strumień, zostają sparaliżowane, ponieważ mają odcięty dopływ krwi. Co się dzieje, kiedy zatamujemy przepływ wody i utworzy się staw?

Na przestrzeni kilku dni rozwijają się larwy. Jeżeli strumień się porusza, wszystko jest w porządku. Potrzeba ciągłego przepływu śluzu, żeby się go pozbywać i zapobiegać infekcji. Wdaję się tu w szczegóły, ponieważ w wielu przypadkach leczy się objawy, co jedynie pogarsza stan choroby, gdyż najczęściej są one sygnałami, że nasz organizm próbuje się sam wyleczyć.

Jednocześnie, medycyna wciąż przyporządkowuje objawom nowe choroby. Są one nazywane chorobami symptomatycznymi. Używając jako przykładu choroby ucha nosa i gardłą, pacjent wyjdzie z badania z rozpoznanym Rhinitis, czyli zapaleniem nosa. Czy istnieje powód, dla którego dostał on tego zapalenia? Tak sądzę. Czy wobec tego ten ukryty powód nie jest prawdziwą chorobą, w przeciwieństwie do opisowego terminu Rhinitis, czy Pharyngitis (zapalenie gardła)?

Niektórzy, za sprawą tego samego wirusa mogą chorować na Rhinitis, Pharingitis, Sinusitis (zapalenie zatok), czy wszelkie inne "itisy", które są terminami opisującymi zapalenie. Taka jest nazwa i taka jest choroba. Leczy się więc to, co uważa się za schorzenie, a co jest jedynie objawem.

Jeżeli ktoś ma wysoki poziom cholesterolu, nazywa się to hipercholesterolemią. Hipercholesterolemia stała się nazwą dla choroby, podczas gdy jest tylko objawem. Leczy się więc ten objaw i co robi się sercu? Same problemy.

Jeżeli więc chce się wyleczyć jakąkolwiek chorobę, to trzeba dostać się do jej korzeni. Inaczej nie zajdzie się zbyt daleko. Jeśli chcąc usunąć z trawnika mlecze (mniszki lekarskie) będziesz wyrywać liście nie zajdziesz za daleko. Kłopot jednak w tym, że nie wiemy, gdzie są te korzenie.
Korzenie są znane w innych gałęziach nauki, jednak medycyna to nie nauka, to biznes (ale nie chcę się w to zagłębiać, można by mówić o tym godzinami). Ty rzeczywiście musisz spojrzeć na korzenie tego co powoduje problem. Możemy posługiwać się dalej przeziębieniem jako przykładem.

Dlaczego ktoś jest przeziębiony?
Jeżeli taka osoba poszłaby do lekarza, ten mógłby kazać jej zażywać antybiotyk razem z lekiem obniżającym opuchnięcie. Dzieje się tak stale, ponieważ lekarz chce się pozbyć pacjenta. Wszyscy wiemy, że większość infekcji górnych dróg oddechowych wywoływana jest przez wirusy i antybiotyk wyrządzi jeszcze dodatkowe szkody niszcząc jelitową florę bakteryjną i osłabiając system odpornościowy.

Pacjent mógłby trafić na kogoś o większej wiedzy, kto powiedziałby: Złapał pan wirusa, niech pan nic nie robi, idzie do domu się wyspać i pozwoli swojemu ciału się wyleczyć. Tak już lepiej. Mógłby tez spotkać kogoś, kto spytałby go, jak to się stało, ze złapał wirusa nie polując na nie z siatką. Wdychamy wirusy każdego dnia, teraz też nimi oddychamy, wirusami przeziębienia, zapalenia nosa.

Dlaczego nie wszyscy jutro się przeziębią?
Gdyby Chińczyk chciał użyć francuszczyzny, powiedziałby, że dlatego iż „milieu” (środowisko) musi być odpowiednie. Ciało człowieka musi być podatne na dany wirus. Tylko w wypadku osłabienia systemu odpornościowego taka sytuacja może mieć miejsce.

Może więc, to osłabienie systemu odpornościowego jest chorobą. Można więc wziąć garść witaminy C, ponieważ możliwe, że ma się jej niedobór. W tym miejscu jest teraz większość z nas, gotowych podać garść witaminy C aby postawić na nogi osłabiony system odpornościowy.

Dlaczego jednak witamina C nie działa? Jest ona wytwarzana u niemal wszystkich żyjących ssaków, za wyjątkiem człowieka i paru innych gatunków. Produkowana jest bezpośrednio z glukozy i w rzeczywistości ma podobną do niej budowę. Obie ze sobą współzawodniczą.

Od wielu lat wiadomo, że cukier powoduje osłabienie systemu odpornościowego.
Wiadomo to od dziesięcioleci. W latach siedemdziesiątych odkryto, ze witamina C jest potrzebna białym krwinkom aby mogły fagocytować bakterie i wirusy. Białe ciałka krwi muszą mieć pięćdziesiąt razy wyższe stężenie witaminy C w środku niż na zewnątrz, więc muszą ją kumulować.

Istnieje coś, co jest nazywane indeksem fagocytarnym, który informuje o tym, jak szybko dany makrofag, czy limfocyt jest w stanie pochłonąć wirusa, bakterię, czy komórkę rakową. W latach siedemdziesiątych Linus Pauling odkrył, że białe krwinki potrzebują dużych dawek witaminy C i to wtedy stworzył swoją teorię, że trzeba przyjmować wysokie dawki witaminy C w walce ze zwykłym przeziębieniem.

Ale jeśli wiemy, że glukoza i witamina C mają podobną budowę chemiczną, to co się dzieje, kiedy podnosi się poziom cukru? Współzawodniczą one wtedy ze sobą o to, która dostanie się do komórek. A czynnik pozwalający tym substancjom przenikać do wnętrza komórek jest w obu przypadkach ten sam. Jeśli więc więcej będzie glukozy, to mniej witaminy C dostanie się do komórek. Już poziom cukru o wartości 120 obniża indeks fagocytarny o 75%.

Zbliżamy się coraz bardziej do źródła choroby, nieważne, czy mówimy o zwykłym przeziębieniu, czy chorobach układu sercowo-naczyniowego, osteoporozie, czy raku, początki zawsze znajdziemy na poziomie komórkowym i molekularnym. Dodam jeszcze, że insulina też przykłada do tego rękę, a może nawet całkowicie kontroluje.
Jakie funkcje spełnia insulina?

Jak już wspomniałem, u niektórych organizmów sprawuje kontrolę nad długością życia, co jest bardzo ważne. Jakie zadania spełnia insulina u ludzi? Jeżeli zapytacie lekarza, odpowie, że ma obniżać poziom cukru we krwi. Moim zdaniem, jest to zwykły efekt uboczny. W toku ewolucji, jedną z funkcji insuliny było gromadzenie materiałów zapasowych.

Pochodzimy z czasów głodu i obżarstwa i jeśli nie umielibyśmy gromadzić nadmiaru dostarczanej energii w czasach obżarstwa, nie byłoby nas dziś tutaj, ponieważ nasi przodkowie także głodowali. A wiec jesteśmy tu tylko dzięki temu, ze nasi przodkowie potrafili gromadzić składniki odżywcze, a mogli to robić podnosząc poziom insuliny w odpowiedzi na podwyższony poziom dostarczonej energii.

Kiedy organizm zauważa, że poziom cukru we krwi wzrósł, jest to dla niego sygnał, że ma go więcej, niż w danej chwili potrzebuje. Ponieważ nie jest on spalany, kumuluje się we krwi... Wtedy wydzielana jest insulina, która ma ten cukier zabrać i przechować. A jak ona go przechowuje? Glikogen?

Ile glikogenu przechowujemy?
Czy wiecie, ile glikogenu znajduje się w organizmie w danej chwili? Bardzo mało. Cały glikogen z wątroby razem z całym glikogenem z mięśni nie wystarczyłby nawet na jeden dzień.

Kiedy już wypełnią się zapasy glikogenu, cukier jest przechowywany jako gliceryd nasyconego kwasu tłuszczowego, z którego 98% stanowi kwas palmitynowy.
Tak więc pomysł lekarzy, aby żyć na diecie bogatej w węglowodany złożone, a ubogiej w nasycone kwasy tłuszczowe, jest totalnym paradoksem, ponieważ taka dieta, to nic innego jak dieta bogata w glukozę, czyli po prostu w cukier, który organizm i tak przechowa w postaci tłuszczu nasyconego. A radzi sobie z tym znakomicie.

Inne role insuliny

Insulina nie tylko magazynuje węglowodany. Ktoś wspomniał, że jest hormonem anabolicznym, i jest nim faktycznie. Kulturyści używają obecnie insuliny, ponieważ jest legalna, więc wstrzykują ją sobie, gdyż buduje ona mięśnie i magazynuje białko.

Magnez

Mniej znanym faktem jest, ze insulina powoduje magazynowanie również magnezu. Wspomnieliśmy o jej roli odnośnie witaminy C, ona ma udział w przechowywaniu wszelkich składników odżywczych. Ale co się stanie, jeśli komórki staną się oporne na działanie insuliny? Po pierwsze nie da się już przechowywać magnezu, więc się go traci, to jest jeden z efektów, wydala się go razem z moczem.

Magnez wewnątrzkomórkowy rozluźnia mięśnie. Co się dzieje, kiedy organizm nie może magazynować magnezu, ponieważ komórka jest oporna? Tracimy go, naczynia krwionośne się obkurczają

To powoduje, że wzrasta ciśnienie i zmniejsza się ilość wytwarzanej energii, gdyż magnez wewnątrzkomórkowy jest niezbędny we wszystkich procesach wytwarzania energii, jakie zachodzą w komórce.

Lecz, co jeszcze ważniejsze, magnez jest niezbędny do działania insuliny, a także do jej magazynowania. Więc kiedy podnosi się poziom insuliny, organizm traci magnez, a komórki stają się jeszcze bardziej oporne na insulinę. Naczynia krwionośne obkurczają się, glukoza ani insulina nie mogą dostać się do tkanek, co podnosi oporność tych ostatnich na insulinę, więc jej poziom zwiększa się jeszcze bardziej i organizm traci jeszcze więcej magnezu. To błędne koło, które zaczyna się toczyć jeszcze zanim się urodzimy.

Określanie oporności na insulinę zaczyna się już w momencie połączenia plemnika z komórką jajową. Udało nam się dowieść, że u zwierząt, jeżeli matka, będąc w ciąży jest na diecie wysokowęglowodanowej, płód staje się bardziej oporny na insulinę.

Co gorsza, przy użyciu skomplikowanej aparatury, udało się udowodnić iż jeżeli płód jest rodzaju żeńskiego, to jego komórki jajowe też stają się oporne na insulinę. Czy to oznacza, że taki stan jest determinowany genetycznie? Nie, można się z czymś urodzić i to wcale nie oznacza, że geny mają z tym coś wspólnego. Cukrzyca jako taka nie jest chorobą genetyczną. Można mieć predyspozycje uwarunkowane genetycznie, ale wtedy byłaby to niezmiernie rzadka choroba.

Zatrzymywanie sodu: zastoinowa niewydolność serca

Mówiliśmy już o wysokim ciśnieniu - kiedy spada poziom magnezu, następstwem jest podniesienie ciśnienia krwi. Wspomnieliśmy, ze naczynia krwionośne zwężają się i ciśnienie krwi rośnie. Insulina powoduje także zatrzymanie sodu, co powoduje zatrzymanie płynów, co z kolei powoduje wysokie ciśnienie krwi i zatrzymanie płynów, czyli zastoinową niewydolność serca.

Jednym z najsilniejszych czynników pobudzających układ sympatyczny jest wysoki poziom insuliny. Co to wszystko oznacza dla serca? Nic dobrego.

Kilka lat temu wykonano solidne badania, dokładnie przeprowadzone badania, które wykazały, że prawdopodobieństwo dostania zawału wzrasta dwu-, a nawet trzykrotnie, po spożyciu wysokowęglowodanowego posiłku. Wyniki stwierdzały też wyraźnie, że taka sytuacja NIE miała miejsca po posiłku bogaty w tłuszcz.

Czemu tak się dzieje?
Ponieważ natychmiastowym skutkiem zjedzenia wysokowęglowodanowego posiłku jest podniesienie się poziomu cukru we krwi, co z kolei powoduje podniesienie się poziomu insuliny, co wywołuje pobudzenie układu sympatycznego, który reaguje skurczem tętnic, czyli ich zwężeniem. Jeżeli weźmiemy kogoś podatnego na atak serca, to właśnie wtedy go dostanie.

Lipidy krwi

Insulina jest mediatorem lipidów krwi. W przypadku wspomnianego wyżej pacjenta, który miał poziom trójglicerydów 2200, najprostszą rzeczą, jaką mogliśmy zrobić, było jego obniżenie. To takie proste. Dopiero co ukazał się artykuł w JAMA (Journal of the American Medical Association), informujący, ze medycyna nie potrafi dietą obniżyć poziomu trojglicerydów, że wciąż trzeba stosować leki.

To absurdalne stwierdzenie, ponieważ sami się przekonacie, ze jest to najłatwiejsza rzecz do zrobienia. Trójglicerydy lecą w dół na łeb, na szyję. Istnieje niemal bezpośrednia zależność pomiędzy poziomem trójglicerydów i poziomem insuliny. U niektórych większa niż u innych. Ten pacjent z poziomem 2200 miał w czasie brania leków poziom insuliny 14,7.

To tylko trochę podwyższony poziom, ale niektórym nie trzeba wiele. Wszystko, co musieliśmy zrobić, to obniżyć ten poziom do 8, a kiedy doszedł do 6, trójglicerydy spadły poniżej 200.

Sposobem kontroli poziomu lipidów we krwi jest kontrola poziomu insuliny.

Cholesterol LDL ma kilka frakcji, jest frakcja małego, gęstego LDL, który odgrywa największa rolę w powstawaniu płytki miażdżycowej, ponieważ jest najbardziej reaktywny z tlenem i najbardziej pasuje i dostaje się do maleńkich szczelinek w śródbłonku naczyń krwionośnych. I to właśnie jego poziom jest podnoszony najbardziej przez insulinę. Choć powinienem raczej powiedzieć: przez oporność na insulinę. Bo to oporność na insulinę jest przyczyną.

Komórki staja się oporne na insulinę ponieważ próbują się chronić przed szkodliwymi efektami jej wysokiego stężenia. Regulują swoją aktywność receptorową tak, żeby nie musiały bez przerwy odbierać tych szkodliwych bodźców. To tak, jak słuchanie okropnej, głośnej muzyki, które powoduje, że chce się ją ściszyć.

Można też wyobrazić sobie oporność na insulinę jako siedzenie w zaśmierdłym pomieszczeniu, gdy po pewnej chwili nic się już nie czuje, bo przestało się być na ten smród wrażliwym.

Można o nim myśleć, nie o to chodzi, że przestaje się o nim myśleć. Jednak kiedy wyjdzie się z pokoju, a potem do niego wróci, zapach znów jest wyczuwalny. Ten przykład pokazuje, że można się na nowo "uwrażliwić".

Jeżeli twoje komórki są wystawione na działanie insuliny, stają się trochę bardziej na nią oporne. Więc trzustka wydziela trochę więcej insuliny. Badałem dziś pacjentkę, cukier we krwi miała na poziomie 102 a insulinę 90! Nie była pewna, czy była na czczo, czy nie, ale miałem innych pacjentów, u których cukier był poniżej 100, a insulina na czczo powyżej 90.

Tyle o insulinie na czczo. Nie jestem pewien ilu ludzi badało sobie insulinę na czczo. Ale jeśli ja bym wypił tyle glukozy, ile tylko dałbym radę, moja insulina nigdy nie podniosła by się powyżej 40. Ta pacjentka musiała być więc bardzo oporna na insulinę.

Kontrolowała stan swojego cukru. Statystycznie biorąc, nie była cukrzykiem. Nie miała nawet upośledzonej tolerancji glukozy. Poziom glukozy u niej był rzekomo całkowicie normalny. Ale jej komórki nie "słuchały" insuliny, miała więc niezwykle silną trzustkę.

Komórki jej wysepek trzustkowych produkujące insulinę były niewiarygodnie silne i były w stanie kompensować oporność komórek przez produkcję trzydziestokrotnie więcej insuliny niż u mnie wynosi poziom na czczo. I tylko dzięki tej zmasowanej akcji, jej trzustka była w stanie wrzeszczeć tak głośno, żeby jej komórki tego słuchały, ale przecież nie będą słuchać wiecznie. A jej trzustka nie da rady w nieskończoność produkować takich ilości insuliny.

Kiedy albo produkcja insuliny zaczęłaby spadać, albo oporność komórek rosnąć, poziom cukru w jej krwi podniósłby się i stałaby się diabetyczką. Jej insulina była podwyższona już wiele lat, a nawet dziesięcioleci wcześniej, ale nigdy nie była sprawdzana.

Taka oporność na insulinę towarzyszy hiperinsulinemii, która owocuje rozwojem wszystkich tak zwanych chronicznych chorób wieku starczego, a przynajmniej przyczynia się do ich powstawania. Na tyle, na ile jest to wiadome wielu dziedzinom nauki, jest to główna przyczyna starzenia się praktycznie wszystkich istot żywych.

Tak ważna jest insulina.

W związku z tym, kontrolowanie wrażliwości na insulinę jest niezwykle ważne.

Insulina i choroby naczyniowo-sercowe

Insulina jest tak zwanym hormonem mitogennym. Stymuluje ona podziały komórkowe i ich namnażanie. Gdyby wszystkie komórki stawały się oporne na insulinę, nie byłoby takiego problemu, ale niektóre komórki nie stają się insulinooporne.

Niektóre nie mogą stać się bardzo oporne. Najpierw uodparnia się wątroba, później tkanka mięśniowa, a na końcu tkanka tłuszczowa. Insulina działa na wątrobę w ten sposób, że ogranicza ilość produkowanego przez nią cukru.

Cukier obecny w organizmie pochodzi z dwóch źródeł - z tego, co zjedliśmy i z tego, co wyprodukowała wątroba. Rano, po przebudzeniu, jest to raczej ten wyprodukowany przez wątrobę. Jeżeli prawidłowo poddaje się ona działaniu insuliny, nie wyprodukuje tego cukru za dużo w środku nocy. Ale jeżeli staje się oporna, zaczyna produkować masę cukru, więc budzimy się mając go mnóstwo we krwi.

Następna w kolejności jest tkanka mięśniowa. Do czego jest potrzebna mięśniom insulina? Z jednej strony umożliwia im spalanie glukozy. Więc jeśli staną się oporne, nie mogą spalić tego cukru, który został właśnie wyprodukowany przez wątrobę. A więc: wątroba produkuje za dużo, mięśnie nie mogą tego spalić i w ten sposób następuje wzrost poziomu cukru we krwi.

Komórki tkanki tłuszczowej też tracą wrażliwość na działanie insuliny, ale nie tak od razu. Trochę czasu im to zajmuje.

Jak działa insulina na twoje komórki tkanki tłuszczowej? Otóż insulna powoduje, żeby zmagazynować ten tłuszcz. Znaczy to komórki pobierają cukier i magazynują go jako tłuszcz. W miarę jak ludzie stają się bardziej i bardziej insulinooporni ich waga coraz bardziej rośnie. Niemniej jednak ewentualnie osiągają plateau. To może być przy wadze 300 funtów, 220, funtów, 150 funtów, ale oni osiągają ewentualnie plateau ponieważ komórki tłuszczowe które chronią ich staną się insulinoopornymi.

Kiedy już te główne tkanki stają się oporne, trzustka próbuje temu zaradzić wydzielając coraz większe ilości insuliny, dochodzi wówczas do hiperinsulinemii, a insulina pływa sobie po organizmie cały czas w ilości 90-ciu jednostek, a czasem większej.

Są jednak tkanki, które nie stają się oporne. Na przykład śródbłonek, powłoki wyściełające tętnice nie uodparniają się zbyt ochoczo. Więc cała ta insulina oddziałuje na wyściółkę arterii.

Jeżeli wpuścisz insulinę do tętnicy uda psa, a w latach siedemdziesiątych przypadkowo zrobił to dr Cruz przeprowadzając eksperyment diabetyczny, to po około trzech miesiącach tętnica ta została całkowicie zapchana przez osądzającą się płytkę.

Przeciwległa strona była zupełnie czysta, to kontakt z insuliną spowodował osadzenie się płytki. Wiadomo to od lat siedemdziesiątych, sprawdzono to na kurczakach i psach, to jest naprawdę wiadoma sprawa. Insulina obecna we krwi powoduje tworzenie się płytki. Nie było wiadomo, dlaczego, ale my wiemy, że insulina powoduje podziały komórek śródbłonka, to jest pierwszy krok, który pociąga za sobą tworzenie się guza - guza śródbłonkowego.

Insulina powoduje zbyt gwałtowne krzepnięcie krwi i powoduje przekształcanie się makrofagów w komórki piankowate, które są komórkami gromadzącymi depozyt tłuszczu. Na każdym kroku tej drogi insulina powoduje choroby układu sercowo-naczyniowego. Powoduje budowę płytki, zwęża tętnice, pobudza układ sympatyczny, zwiększa przyczepność płytek krwi, a także skłonność krwi do krzepnięcia.

Insulina jest składową każdej znanej przyczyny chorób układu sercowo-naczyniowego. Wpływa na syntezę tlenku azotu. Spada jego produkcja w śródbłonku. Wiadomo, że to pomaga w rozszerzaniu się naczyń i ich obkurczaniem, czyli anginą.

Wspomniałem, że insulina nasila podziały komórkowe. Jak to się ma do raka? Wzmaga go. Przeprowadzono badania, których wyniki wskazują na istnienia silnej korelacji pomiędzy występowaniem raka piersi i jelita grubego, a poziomem insuliny.

Hiperinsulinemia powoduje wydalanie magnezu z moczem. Jakiego jeszcze ważnego minerału to dotyczy? Wapnia.
Istnieją dwie główne przyczyny, jedną z nich jest dieta wysokowęglowodanowa, która powoduje hiperinsulinemię. Jeśli ktoś ją ma, to może brać tyle wapnia ile chce, a i tak wydali go razem z moczem.

Insulina jest jednym z pierwszych hormonów, jakie pojawiły się w organizmach żywych i jak już wspomniałem przy okazji genetyki, reszta została zbudowana na tym, co było się wykształciło pierwotnie. Tak więc, wszystkie inne hormony obecne w naszym organizmie zostały stworzone na bazie insuliny. Innymi słowy, insulina kontroluje hormon wzrostu.

Insulino-podobne czynniki wzrostu (IgFs)

Insulina jest jednym z pierwszych hormonów, który powstał w dowolnym organizmie, i jak wspomniałem w sekcji dotyczącej genetyki pozostałe hormony które posiadamy w naszym organizmie właściwie rozwijały się wykorzystując istniejącą insulinę. Inaczej mówiąc insulina kontroluje hormon wzrostu.

Jak działa hormon wzrostu?
Przysadka produkuje hormon wzrostu, który następnie transportowany jest do wątroby, a ta produkuje IgF 1-4, możliwe, że jest ich więcej. Co oznacza IgF? Insulinopodobny czynnik wzrostu (insulin-like growth factor). Są to składniki aktywne. Sam hormon wzrostu ma pewne działanie, ale głównymi czynnikami wzrostu są właśnie IgF krążące w organizmie.

Dlaczego są nazywane IgF lub insulinopodobnymi czynnikami wzrostu? Ponieważ ich struktura cząsteczkowa jest niemal identyczna ze strukturą insuliny. Powiedziałem, że insulina stymuluje podziały komórkowe, dzieje się tak dlatego, iż reaguje ona krzyżowo z receptorami IgF. Tak więc gdzieś w trakcie ewolucji, IgF powstały z insuliny. Insulina może działać samodzielnie, nie potrzebuje do tego hormonu wzrostu. Hormon wzrostu bez insuliny nie może nic.
Tarczyca

Tarczyca produkuje głównie T4. T4 jest transportowane do wątroby i tam jest przekształcane w T3, w innych tkankach też, ale głównie w wątrobie. Zaczynamy się orientować, ze insulina kontroluje większość procesów zachodzących w wątrobie a przecież to wątroba jest pierwszym organem, który staje się insulinoopornym.

Kiedy wątroba nie może już dłużej słuchać insuliny, organizm nie może prawidłowo syntetyzować T3 z T4. Zazwyczaj ludzie z hiperinsulinemią maja prawidłowy poziom hormonu tarczycy, ważne jest więc, żeby mierzyć im poziom T3. Zazwyczaj będzie on niski. Kiedy zbije się poziom insuliny, poziom T3 podnosi się.

Insulina pomaga kontrolować hormony płciowe estrogen, progesteron i testosteron. Insulina pomaga kontrolować produkcję cholesterolu, z którego pochodzą wszystkie hormony płciowe. Dr Nestler z Uniwersytetu Virginii spędził ostatnie osiem lat robiąc różnorakie badania dowodzące, że poziom DHEA jest ściśle związany z poziomem insuliny, czy raczej z opornością na nią.

Im bardziej jest się opornym na insulinę, tym będzie niższy poziom DHEA. Dr Nestler uważa (i potwierdzają to badania), że spadek ilości DHEA jest spowodowany wzrastającą z wiekiem opornością na insulinę. Jeśli się ją zmniejszy, poziom DHEA rośnie.

W jaki sposób hormony płciowe rozprowadzane są w organizmie? Za pomocą tak zwanych globulin wiążących hormony płciowe. Im więcej hormonów jest związanych, tym mniej jest tych wolnych, a więc aktywnych. A co sprawuje kontrolę nad globulinami wiążącymi hormony płciowe? Oczywiście insulina. Nie ma takiego hormonu w organizmie, na który insulina nie miałaby wpływu, lub wręcz bezpośrednio nie kontrolowała.
Osteoporoza

Bierzemy garść wapnia. Medycyna zakłada, że wapń jest takim urządzeniem samonaprowadzającym się, które wie, że ma iść prosto do kości. Co się dzieje, kiedy przy wysokim poziomie insuliny bierzemy naszą garść wapnia? Po pierwsze, większość ląduje od razu w moczu. Byłoby nieźle, gdyby na tym się kończyło, ale cała reszta nie dostaje instrukcji, żeby udać się do kości, bo hormony anaboliczne nie funkcjonują jak należy.
To wszystko jest spowodowane przede wszystkim przez insulinę, w dalszej kolejności przez IGF kontrolowane hormonem wzrostu oraz przez testosteron i progesteron. Wszystkie one są kontrolowane przez insulinę, więc jeśli są na nią oporne, to nie słuchają hormonów anabolicznych. Tak więc organizm nie wie już, jak ma budować tkankę i w tej sytuacji część wapnia może wylądować w kościach, ale cała jego masa skończy gdziekolwiek bądź –prowadząc do kalcyfikacji tkanek miękkich w tym tętnic.

Choroby są wynikiem braku komunikacji. Istnieją pewne substancje, które komórki potrzebują do zdrowia. Jeżeli nie nauczycie się dziś niczego więcej, to powinniście przynajmniej wiedzieć, że wszystko odbywa się na poziomie molekularnym i komórkowym, a my nie jesteśmy niczym innym jak społecznością tworzoną przez komórki. Jesteśmy wspólnotą komórek. Jesteśmy metropolią komórek, które dostały polecenie, ze mają ze sobą współpracować.

Kiedy w grę wchodzi ogromna ilość komórek, tak jak w naszym przypadku (około 10 bilionów), niezbędna jest prawidłowa komunikacja aby umożliwić prawidłowy podział pracy. Można wziąć dowolną komórkę i umieścić ją na szalce Petriego i w odpowiednich warunkach laboratoryjnych może ona żyć samodzielnie. Każda z nich ma własne życie.

Można manipulować genetyką komórki, udało nam się już spowodować przekształcić komórkę krwi w komórkę nerwową. Już niedługo będziemy w stanie wziąć dowolną komórkę, i zrobić z niej inną komórkę, ponieważ każda z nich ma identyczny materiał genetyczny pochodzący od komórki jajowej i plemnika, które się połączyły. Dlaczego komórki różnią się między sobą? Ponieważ czytają różne części tej samej biblioteki.

Można wpłynąć na wybór czytanej przez komórkę części biblioteki poprzez jej środowisko. A ono jest określane w dużej mierze przez hormony i przez to, co zjadamy. Jedzenie to nic innego jak internalizowanie środowiska zewnętrznego. Po to mamy krwioobieg - żeby "dostarczyć" to środowisko do każdej komórki naszego ciała z osobna.

Mam nadzieję, że zdążyliście się już zorientować, ze oporność na insulinę nie bardzo wam służy. Porozmawiajmy więc teraz o tym, co ją powoduje. Mówiliśmy już o dietach wysokowęglowodanowych, przyjrzyjmy się im bliżej.
Co powoduje Insulinooporność?

Przez cały czas, kiedy komórka wystawiona jest na działanie insuliny, staje się na nią bardziej oporna. Jest to nieuniknione i nie możemy tego powstrzymać, ale możemy kontrolować tempo tego zjawiska. Nieuniknioną oznaką starzenia jest wzrastająca oporność na insulinę.

Tempo tych zmian może być różne. Jeżeli komuś uda się je zwolnić, może zostać stulatkiem i to zdrowym. Można zwolnić tempo starzenia się. Już nawet nie tempo postępowania choroby, ale proces starzenia się sam w sobie może być modulowany przez insulinę. Mówiliśmy o organizmach niższych, ale istnieją dowody, że u ludzi też można regulować długość życia, przynajmniej częściowo. Powinniśmy żyć 130 - 140 lat i to przeciętnie.

Porozmawiajmy o węglowodanach, czym są? Rozróżniamy proste i złożone węglowodany, to jest zupełnie nieważne, nie znaczy nic. Węglowodany możemy podzielić na błonnik (celuloza) i nie-celulozowe. Niewiele rzeczy w życiu jest tak prostych. Błonnik jest dobry, a węglowodany nie-celulozowe są złe. To jest pewne.

Nie ma zbyt wiele pośrodku. Jeżeli zjemy węglowodany, który nie jest błonnikiem, zostaną one zamienione na cukier, czy to będzie glukoza, czy inny cukier. Może to być fruktoza, która nie podniesie specjalnie poziomu glukozy we krwi, ale jest od niej jeszcze gorsza. Kiedy robi się badania poziomu cukru we krwi, mierzy się tylko poziom glukozy, więc nie oznacza to, że nie podnosimy sobie poziomu fruktozy, czy galaktozy, która jest drugą częścią laktozy.
Wszystkie te cukry są tak złe jak glukoza, albo nawet gorsze. Nie można sugerować się poziomem cukru we krwi, bo to tylko poziom glukozy, nie mierzy się poziomu fruktozy ani galaktozy, ale one wszystkie są szkodliwe. Dlaczego są szkodliwe? Po pierwsze, wiemy, że powodują wydzielanie insuliny, a za każdym razem, gdy wystawiamy się na działanie insuliny, to jakbyśmy chodzili po tym zaśmierdłym pokoju i uodparniamy się na nią.

Więc za każdym razem, kiedy mamy nagły wzrost poziomu cukru i wyrzut insuliny, organizm staje się coraz bardziej na nią oporny i zaczynają się te wszystkie problemy, o których mówiliśmy.
Szkodliwy wpływ cukru

Wiemy, ze podnosi poziom insuliny, ale sam w sobie, cukier też jest szkodliwy. Możemy wyróżnić dwa rodzaje starzenia, uwarunkowane genetycznie - wiemy, że komórki mogą się dzielić skończoną ilość razy ale normalnie nigdy nie osiągamy tej granicy. Niemniej jednak, im bardziej zmuszamy je do szybszych podziałów, tym szybciej się starzeją.

Jednym ze sposobów działania insuliny jest stymulujący wpływ na podziały komórkowe. Wiemy więc, że nasila starzenie się całych populacji komórek. Inną kategorią jest że z wiekiem w naszych komórkach gromadzą się uszkodzenia i nic nie można na to poradzić.

Kiedy mówimy o starzeniu się, tak naprawdę chodzi o uszkodzenia związane z tym procesem. Nie mogę zapobiec temu, że jutro będę o jeden dzień starsi, temu nie da się zaradzić. Nam chodzi jednak o szkody, jakie powstaną w ciągu tego jednego dnia.

W ciągu tego dnia nasze komórki doznały nowych uszkodzeń, to jest starzenie się. Co powoduje te uszkodzenia? Często podawany jest przykład probówek laboratoryjnych. Nie myślimy o probówkach, jako o czymś, co się starzeje, jeśli jednak oznaczylibyśmy część z nich czerwoną kropką, a pod koniec roku policzylibyśmy je, okazałoby się, że zostało ich bardzo niewiele, bowiem reszta została uszkodzona. Skoro probówki zostały stłuczone, to widzimy, że nawet bez procesu starzenia się mają one tempo nieśmiertelności. Starzenie się to wzrost wskaźnika umieralności. U ludzi, wskaźnik umieralności podwaja się co osiem lat.

Tak się w rzeczywistości mierzy tempo starzenia się. Podczas badań robionych na zwierzętach okazało się, że jest ono w dużej mierze kontrolowane przez insulinę. Ale uszkodzenia do których dochodzi w trakcie starzenia się są w dużym stopniu sprawką cukru.

Dwie główne przyczyny uszkodzeń to procesy utleniania i glikacja. Nie będę mówił o oksydacji (utlenianiu), większość z was wie wszystko na ten temat.
Utlenianie

Kiedy tlen łączy się z czymś, utlenia to. Tlen jest silnie trującą substancją. Przez większość czasu trwania życia na ziemi, tlenu nie było. Organizmy musiały najpierw wytworzyć mechanizmy pozwalające im radzić sobie z wysokimi stężeniami tlenu, zanim mogły zacząć z nim żyć.

Tak więc rozwijaliśmy się bardzo szybko, dzięki roślinom, które nauczyły się pozyskiwać energię w bardzo prosty sposób, po prostu leżąc sobie i wyłapując promienie słoneczne. Z tlenem z dwutlenku węgla radziły sobie tak, że po prostu go wypluwały, bo chciały się go pozbyć. W ten sposób poziom tlenu w atmosferze podnosił się, więc wszystkie inne organizmy musiały sobie z nim jakoś radzić. Te, które nie potrafiły, wyginęły.

Jednym z pierwszych sposobów radzenia sobie z całym tym tlenem, było "zbicie się w kupę" tak, żeby przynajmniej te wewnętrzne komórki nie były tak bardzo wystawione na jego działanie. Tak więc organizmy wielokomórkowe powstały po pojawieniu się tlenu. Razem z tym przyszła potrzeba komunikacji.
Glikacja

Każdy wie, że tlen powoduje powstawanie szkód, niestety prasa nie jest na tyle uprzejma, żeby upowszechnić problem glikacji. Glikacja jest tym samym, co oksydacja, tyle że "sprawcą" jest glukoza. Kiedy coś ulega glikacji, łączy się z glukozą. A glukoza łączy się z czym popadnie, to jest doprawdy bardzo lepki związek.
Wystarczy wziąć na palec trochę cukru. To bardzo się klei. Najbardziej lubi się przyklejać do białek. Dlatego też glikacja białek jest niezmiernie ważna - po jakimś czasie tworzą się tak zwane zaawansowane produkty końcowe glikacji (AGEs, advanced glycation end products).

Nazwa ta nie jest przypadkowa, w skrócie oznacza AGE (ang. wiek). Jeżeli uda się przerobić lub przebudować białko, to świetnie. Jeżeli ma się szczęście, zwiększa to tempo odnowy białek. Glikacja uszkadza białko do tego stopnia, że białe ciałka krwi pochłaniają je i pozbywają się go. Trzeba wtedy produkować więcej białek, wkładając więcej wysiłku w utrzymanie organizmu w należytym stanie i dokonywanie bieżących napraw.

To jest najlepsza alternatywa. Najgorsza jest taka, kiedy białka poddane glikacji nie odnawiają się łatwo, jak na przykład kolagen, czy białka tkanki nerwowej. Tych białek organizm nie może się pozbyć, więc są kumulowane, a wtedy kumulują się także AGE i szkody postępują.

To wszystko dotyczy także kolagenu budującego tętnice. AGE są tak szkodliwe, że wiemy iż każdy makrofag posiada setki receptorów pozwalających je identyfikować i niszczyć. Co się jednak dzieje, kiedy makrofag łączy się z produktem AGE?

Powoduje to powstanie stanu zapalnego. Wiemy, że choroby układu sercowo-naczyniowego to proces zapalny, rodzaj zapalenia. Kiedy jest się na diecie powodującej wysoki poziom glukozy, powstaje więcej glikowanych białek i produktów AGE, a to owocuje nasileniem się stanów zapalnych dowolnego rodzaju. Dochodzimy do źródła, także artretyzmu czy bólu głowy.

Kiedy przestawia się ludzi na dietę będącą lekarstwem na to wszystko, pacjenci, którzy zwykle cierpieli na okropne bóle głowy lub bóle ramienia, czy zapalenie ścięgna Achillesa, bóle te znikają. Białka poddane glikacji sprawiają, że człowiek staje się bardzo podatny na zapalenia. Tak więc starzejemy się i przynajmniej częściowo kumulujemy szkody wyrządzone przez oksydację. Jeden z najważniejszych typów tkanek które ulegają utlenieniu jest komponent tłuszczowy, lipidy, zwłaszcza te wielo-nienasycone kwasy tłuszczowe, które ulegają jełczeniu i glikacji.

Termin glikacja, w przemyśle spożywczym nazywa się to karmelizacją. Cały czas się to używa do produkcji karmelu.

Tak więc starzejąc się jełczejemy i zamieniamy się w karmel. Tak jest naprawdę i to spotyka większość z nas. A jeżeli to nas nie spotka, to genetyka staje się przyczyną starzenia, gdyż każda komórka jest zaprogramowana tak, by popełnić samobójstwo. Jest wiele teorii z tym związanych, jedna z nich mówi, że gdyby tak nie było, to każda komórka w końcu stawałaby się rakowata.

To, że te, tak zwane, geny apoptyczne wykształciły się jako zabezpieczenie przed rakiem, nie jest jedynie spekulacją, ale bardzo dobrą teorią. Wiemy, że wszystkie komórki rakowe mają wyłączony mechanizm inicjujący apoptozę, będącą medycznym terminem opisującym chemiczne samobójstwo. Jasne jest więc, że odgrywa to jakąś rolę.
Dieta

Dieta naprawdę staje się bardzo prosta. Zacznijmy od węglowodanów. Mamy tu błonnik (celulozę) i te węglowodany nie-celulozowe, podział jest jasny. Te pierwsze są dobre, te drugie złe. Warzywa, brokuły - te są świetne. Czym jest ziemniak? Jedną wielką kostką cukru, oto, czym jest. Przeżuwamy ziemniaka i co połykamy? Glukozę. Możecie tego nie pamiętać, ale uczyliście się tego w szkole, ale medycyna jeszcze się tego nie nauczyła.
Główny enzym śliny

Głównym enzymem śliny jest amylaza. Do czego służy amylaza? Do rozłożenia cząsteczek amylozy, która jest po prostu drzewem zbudowanym z cząsteczek glukozy. Czym jest kromka chleba? Kromką cukru. Czy jest w niej cos pożytecznego? Praktycznie nic. Dostałem e-mail od człowieka, który dokonał małych poszukiwań. Istnieje ponad 50 istotnych dla ludzkiego organizmu składników odżywczych. Wiadomo, że trzeba oddychać tlenem. Daje nam życie i zabija nas. To samo z glukozą. Nie byłoby nas tutaj, gdyby nie glukoza, daje nam życie i zabija nas. Pewne tkanki wymagają glukozy. Nie byłoby nas tutaj, gdyby nie było glukozy, daje ona nam życie i zabija nas. Wiemy, że są niezbędne aminokwasy i kwasy tłuszczowe. Jeśli nie wykorzystamy ich do budowy naszego organizmu, umrzemy.

Tak więc ten człowiek wziął wszystkie te niezbędne składniki znane nauce, wrzucił je do komputerowej bazy danych i zapytał, w jakich dziesięciu środkach spożywczych znajdują się one wszystkie. Każdy z tych pięćdziesięciu trzech, czy czterech, zależnie od tego, z kim się rozmawia. Wyobraźcie sobie, że zboża nie było żadnym z tych dziesięciu środkach.

Jakie jest minimum dziennego spożycia węglowodanów?
ZERO.
Na czym więc jest oparta piramida żywieniowa? Na zupełnie nieistotnym składniku pokarmowym.

Dlaczego my jemy?

Jednym powodem dlaczego my jemy jest energia. To połowa powodu. Drugi istotny powód (nie przyjemność! Przyjemność jest niezła, ale kończy się, kiedy jemy za dużo) to konieczność wymiany tkanek, potrzebujemy cegiełek, potrzebnych przy naprawach i do utrzymywania organizmu w dobrym stanie.
To są dwa podstawowe powody, dla których jemy. Potrzebujemy cegiełek i paliwa. Paliwa potrzebnego także do pozyskania tych cegiełek, a później do zasilania reakcji chemicznych, w których będą one wykorzystywane.

Jak się nazywają te cegiełki, których potrzebujemy? Białka i kwasy tłuszczowe. Wcale nie węglowodany. Wszystkie potrzebne węglowodany można uzyskać z białka i tłuszczu.

Są dwa rodzaje paliwa, które organizm może, z małymi wyjątkami, wykorzystywać - cukier i tłuszcz. Wspomnieliśmy już wcześniej, ze organizm przechowuje nadmiaru cukru w postaci tłuszczu. Dlaczego? Ponieważ nasz organizm chce takiego paliwa. Takie paliwo chce spalać i to ono utrzyma nas przy życiu. Organizm potrafi magazynować bardzo małe ilości cukru.

Człowiek umarłby, gdyby w ciągu aktywnego dnia chciał polegać w 100% tylko na cukrze.

Dlaczego organizm nie magazynuje więcej cukru, jeśli jest on taki potrzebny? Bo nigdy nie miał być głównym źródłem energii. Cukier miał być dla organizmu "turbodoładowaniem".

Każdy znajdujący się tu w tej chwili, powinien, z małymi wyjątkami, spalać w tej chwili tłuszcz. Mózg będzie spalał cukier, nie musi tego robić, może z powodzeniem, nawet z lepszymi efektami spalać produkty uboczne powstałe w metabolizmie tłuszczu, czyli ciała ketonowe. To je właśnie spala podczas długotrwałego postu. Udowodniono, że gdyby mózg był już naprawdę dobry w spalaniu ciał ketonowych, to całą potrzebną mu glukozę można by pozyskać jedząc tłuszcz. Stuprocentowy tłuszcz.

Trochę cukru można uzyskać z glicerolu, który wchodzi w skład tłuszczu. Wystarczy wziąć dwie cząsteczki glicerolu i mamy cząsteczkę glukozy. Dwie cząsteczki trójglicerydów dają cząsteczkę glukozy. Wbrew powszechnej opinii, mózg może pracować bez dużych ilości cukru. Glukoza jest paliwem, którego organizm miał używać, jeśliby musiał, w sytuacjach awaryjnych, gdy zachodziłaby potrzeba wydatkowania dużych ilości energii, na przykład podczas ucieczki przed tygrysem szablozębnym.

To jest turbo-dopalacz, paliwo o ogromnej mocy, jeżeli potrzeba paliwa o większych możliwościach, niż oferuje tłuszcz, organizm sięgnie po zapasy glikogenu i spali cukier. Ale naszym głównym źródłem energii powinien być niemal wyłącznie tłuszcz.
Co się dzieje jeśli zjesz cukier?

Główny sposób, w jaki ciało może się go pozbyć, gdyż jest toksyczny, to go spalić. To, czego nie da rady spalić, zmagazynuje w postaci glikogenu, a kiedy ta możliwość się wyczerpie, resztę zamieni na tłuszcz. Jeśli jemy cukier, organizm spalając go przestaje spalać tłuszcz.

Mówiliśmy dużo o skutkach posiadania wysokiego poziomu insuliny. Powiedzieliśmy, że insulina powoduje przekształcanie cukru w tłuszcz nasycony. Insulina uniemożliwia także spalanie tłuszczu. Będąc opornym na jej działanie, mając mnóstwo jej pływającej w organizmie, człowiek budzi się rano mając ją na poziomie 90.

Ile tłuszczu się wtedy spala? Tyle co nic. Co więc spala organizm, jeśli nie tłuszcz? Cukier pochodzący z mięśni. Mamy więc całe to mnóstwo tłuszczu, który nazbierał się przez lata i w którego odkładaniu nasze ciało jest takie dobre. Za każdym razem, kiedy pojawia się nadwyżka energii, organizm zmagazynuje ją jako tłuszcz, ale w czasie niejedzenia, gdy normalnie człowiek powinien być w stanie spalać tłuszcz, nasz organizm spala cukier, bo nic innego nie potrafi już robić.

Skąd organizm bierze cukier?

No cóż, nie magazynujemy go zbyt wiele w tej formie, więc weźmie go sobie z mięśni. To jest główny magazyn cukru dla organizmu. Po prostu zjadamy własną tkankę mięśniową. Za każdym razem, kiedy mamy nadmiar energii, magazynujemy ją w postaci tłuszczu, a za każdym razem, kiedy mamy jej za mało, spalamy mięśnie.

Wracając do makroskładników pokarmowych. Tłuszcz jest najlepszym paliwem i tym paliwem, które organizm chce zużywać. Są dwa powody, dla których jemy, dla pozyskania cegiełek do budowy i odbudowy organizmu, do tego posłużą nam białka i tłuszcze, węglowodany nie są potrzebne, oraz dla zdobycia paliwa, a tłuszcz jest najbardziej wydajnym paliwem, paliwem pożądanym przez organizm.

Kiedy więc zaczynają się liczyć węglowodany?
Nigdy. Nie ma bezwzględnej potrzeby spożywania węglowodanów. No to dlaczego to robimy? Żeby podtrzymać tempo starzenia się, nie mamy ochoty płacić wszystkim emerytur.

Nie powiedziałem, że nie wolno jeść żadnych węglowodanów, powiedziałem, że błonnik jest dobry. Warzywa są świetne, chcę, żebyście jedli warzywa. W praktyce pozyskacie węglowodany, choć nie ma takiej potrzeby. Dieta tradycyjnych Eskimosów przez większość roku w ogóle nie zawiera warzyw, ale oni zjadają swoje witaminy w podrobach i takich przysmakach jak gałka oczna.

Więc tak naprawdę cukry nie są potrzebne, ale oczywiście warzywa są dobre i należy je jeść. Są częścią diety, którą polecam, z nich można uzyskać witaminę C. polecam też suplementy witaminy C, nie mam nic przeciwko suplementom, sam stosuję ich mnóstwo.

W kwestii owoców są za i przeciw. Pokarm stanowi taki ciąg, który na jednym końcu ma rzeczy, o których naprawdę nie mogę powiedzieć nic dobrego, gdyż nie ma powodu, żebym je polecał. Na drugim końcu osi są składniki odżywcze naprawdę niezbędne, jak na przykład kwasy tłuszczowe omega 3, ale nawet one mają pewną wadę, gdyż bardzo łatwo się utleniają, więc trzeba mieć zasoby antyoksydantów. Jeśli więc ktoś zamierza używać jako suplementu tranu, to musi dodać do tego jeszcze witaminę E, inaczej będzie z tego miał więcej szkody niż pożytku.

Jednak większość pokarmów mieści się gdzieś pośrodku. Takie rzeczy jak truskawki, zjada się z nimi mnóstwo złego cukru, ale jednocześnie je się coś, co jest uważane za drugi czy trzeci w kolejności najlepszy przeciwutleniacz pokarmowy. Pierwszym jest czosnek, a następne w hierarchii są truskawki lub borówki amerykańskie. Jest więc w nich coś dobrego. Pozwalam więc moim pacjentom zjeść rano trochę truskawek z jakimś białkiem jako środkiem łagodzącym. Jeśli jednak są ścisłymi diabetykami, o truskawkach nie ma mowy.

Nie trzeba tu wiele, jeśli spytamy cukrzyka typu I, który już w ogóle nie wytwarza insuliny, będzie wiedział, co najbardziej podnosi mu poziom cukru we krwi. Najbardziej zaskakujące dla tych ludzi, którzy rzeczywiście mierzą sobie cukier, jest odkrycie, że nawet mała ilość węglowodanów może niesamowicie podnieść poziom cukru we krwi.

Jeden słony krakers u wielu ludzi spowoduje podniesienie poziomu cukru do ponad 100, a u niektórych nawet 150. Jest po temu kilka powodów, nie tylko sam cukier.

Kiedy jesteśmy na diecie wysokowęglowodanowej od urodzenia, mama każe co rano zjeść miskę Cheerios. Jemy więc, Cheerios zamieniają się w cukier i poziom naszego własnego cukru raptownie rośnie. To powoduje gwałtowny wyrzut insuliny i całe nasze ciało nagle odczuwa przypływ ogromnej ilości cukru, do czego w sensie ewolucyjnym, w ogóle nie jest przystosowane.

Mamy tylko jeden hormon, który obniża poziom cukru we krwi – to jest insulina, której pierwotną funkcją nigdy nie było obniżanie poziomu cukru. Mamy całą grupę hormonów, których zadaniem jest podnoszenie poziomu cukru we krwi - kortyzol, hormon wzrostu, adrenalinę i glukagon.

Naszym pierwotnym problemem w trakcie rozwoju ewolucyjnego było podniesienie poziomu cukru we krwi, tak, żeby mózg i komórki nerwowe, a przede wszystkim czerwone ciałka krwi miały pod dostatkiem glukozy. Więc z punktu widzenia ewolucji, jeśli coś jest ważne, występują dublujące się mechanizmy. Fakt, że mamy tylko jeden hormon pozwalający obniżać poziom cukru wskazuje na to, że nigdy w przeszłości nie było to czymś ważnym.

Tak więc ten cały cukier dostaje się do krwi i ciało wpada w panikę, trzustka wpada w panikę i uwalnia cale mnóstwo insuliny (którą jesteś zdrowy, normalnie przechowuje w specjalnych pęcherzykach), żeby poradzić sobie z zalewem cukru. I co dalej?

No cóż, trzustka zazwyczaj przesadza z ilością insuliny, a to powoduje obniżenie poziomu cukru. Wtedy uwalniane są hormony odpowiedzialne za jego podnoszenie, włącznie z kortyzolem. Największy stres dla organizmu, to zjedzenie dużej ilości glukozy.

Wtedy uwalniana jest także adrenalina, co sprawia, że stajemy się nerwowi, a która także sprawia, ze mózg zaczyna wołać o cukier, którego ma za mało. Więc my zaczynamy poszukiwać jakiegoś cukru. Tak więc mamy chęć na węglowodany i zjadamy następną michę Cheerios, albo jakiś owoc i znowu podnosimy poziom cukru i znowu trzustka wydziela insulinę i cukier znowu spada.

Znajdujemy się więc na sinusoidalnej fali wyznaczającej zmiany poziomu cukru we krwi, a to prowadzi do oporności się na insulinę. Organizm nie jest w stanie wytrzymać tego zbyt długo. Tak więc w nieskończoność wydzielamy kortyzol.

Insulinooporność

Dużo się słyszy o oporności na insulinę, ale poczekajcie, i pomyślcie przez chwilę. Czy sądzicie, że komórki stają się oporne tylko na nią? Na im większą ilość hormonów komórki są wystawione, na tym więcej stają się oporne. Jedne komórki bardziej niż inne, chociaż istnieją pewne rozbieżności. Problem z opornością na hormony jest taki, że występuje pewnego rodzaju dychotomia - nie wszystkie komórki staja się oporne w tym samym czasie.

Poza tym różne hormony oddziałują na różne komórki, inny jest też poziom danego hormonu na który jest wrażliwa dana komórka, a to powoduje mnóstwo kłopotów z mechanizmem sprzężenia zwrotnego. Wiadomo, że jednym z obszarów ciała, który staje się oporny na mechanizm sprzężenia zwrotnego jest podwzgórze (hypothalamus).

Oporność podwzgórza na bodźce sprzężenia zwrotnego odgrywa znaczącą rolę w procesie starzenia się i oporności na insulinę, ponieważ posiada ono także receptory insulinowe. Wspomniałem, że insulina powoduje pobudzenie układu sympatycznego, a robi to właśnie przez podwzgórze, które jest jego centrum.

Czy wrażliwość na insulinę może być przywrócona?

Wrażliwość na insulinę można przywrócić do pierwotnego stanu, może nie do pierwotnego stanu, ale można ją przywrócić do stanu 10-letniego dziecka.

Oto jedno z moich doświadczeń w tym zakresie. Miałem pacjenta, u którego poziom cukru przekraczał 300. Brał on ponad 200 jednostek insuliny, miał ciężką chorobę układu sercowo-naczyniowego, więc uważając, że nie należy tych ludzi karmić węglowodanami, zaleciłem mu dietę niskowęglowodanową.

To był wyjątkowy przypadek, po miesiącu, czy sześciu tygodniach pacjent ten nie przyjmował już insuliny. On brał 200 jednostek insuliny przez 25 lat. Był tak oporny na insulinę, co w tym wypadku było jedną dobrą rzeczą, że kiedy ktoś przyjmuje tyle insuliny, to ma ona na niego tak niewielki wpływ, że jej odstawienie też nie ma większego wpływu na cukier we krwi. 200 jednostek insuliny nie obniży poziomu cukru do poziomu poniżej 300 ml/dl.

Wiedząc, że insulina u niego nie bardzo działa, mogliśmy mu ją gwałtownie odstawić i w przeciągu paru tygodni był praktycznie wyleczony ze swojej cukrzycy. Stał się więc wystarczająco wrażliwy, i wciąż jeszcze produkował mnóstwo własnej insuliny. Potem mogliśmy mu zmierzyć jej poziom i był on wciąż podniesiony, a obniżenie tego poziomu zajęło nam jeszcze dużo czasu, około pół roku.

On prawdopodobnie nigdy nie osiągnie poziomu wrażliwości dziesięciolatka, ale wzrośnie u niego liczba receptorów insulinowych oraz ich aktywność, a reakcje chemiczne pojawiające się w wyniku działania tych receptorów będą bardziej efektywne.

Jak zwiększyć wrażliwość na insulinę

Można zwiększyć wrażliwość za pomocą diety, to jeden z głównych powodów, dla których należy przyjmować tłuszcze Omega 3. O krążeniu myślimy głównie jako o tym, co przepływa przez nasze żyły i arterie. Niemniej jednak być może nie jest to najbardziej istotny aspekt krążenia. Najważniejsze jest to co dostaje się do komórki i to, co z niej się wydostaje.
Błona komórkowa to płynna mozaika. Główny aspekt krążenia jest określony przez to, co dostaje się do komórki i co z niej się wydostaje. Nie ma znaczenia, co dociera do komórki, jeżeli nie może się do niej dostać. Wiemy, że jednym z głównych sposobów, w jaki można wpływać na krążenie jest zmiana rodzajów spożywanych kwasów tłuszowych. Można więc zwiększyć wrażliwość receptorów poprzez zwiększenie płynności błony komórkowej, a to oznacza zwiększenie ilości zawartości tłuszczy Omega 3, bo wielu ludzi ma ich za mało.

Mówi się, że jesteśmy tym, co jemy, a odnosi się to głownie do kwasów tłuszczowych, ponieważ te zjadane są często bezpośrednio włączane do błon komórkowych. Błony te są więc odzwierciedleniem tego, jakie tłuszcze zawiera nasza dieta, a to z kolei decyduje o płynności błon. Można je bowiem uczynić dosłownie "ponad płynne".

Jeżeli zjada się i wbudowuje w błony zbyt dożo tłuszczy Omega 3, stają się one bardzo podatne na reakcje z tlenem (dlatego trzeba też przyjmować witaminę E i jeść tłuszcze jednonienasycone). Czytałem bardzo interesujący artykuł, odnoszący się do tego, w którym opisywano rasę szczura genetycznie podatną na raka.

Karmiono go pożywieniem bogatym w tłuszcze Omega 3, z dodatkiem żelaza i bez podawania dodatkowo witaminy E. Udało się w ten sposób zmniejszyć rozmiary guzów praktycznie do zera, ponieważ guzy gwałtownie się dzielą. To trochę jak chemioterapia, w błonach komórkowych tych guzów był bardzo wysoki poziom tłuszczy Omega 3, żelazo działało niczym katalizator w procesie utleniania. Komórki eksplodowały na skutek tak gwałtownego utleniania. Tak więc tłuszcze Omega 3 są niczym miecz obosieczny.

Większość jedzenia to miecz obosieczny.
Tak jak tlen i glukoza, utrzymują nas przy życiu i zabijają nas, jedzenie to największy stres jakiemu możemy poddać nasze ciała i dlatego eksperymenty ograniczające ilość spożywanych kalorii przedłużają życie, o ile pamięta się o składnikach odżywczych. To jedyny udowodniony sposób na spowolnienie tempa starzenia się, a nie tylko na ograniczenie umieralności.

Całkiem spora ilość badań pokazała już, że trening wytrzymałościowy daje lepsze efekty w przypadku oporności na insulinę niż aerobik. Tu też jest wiele powodów. Trening wytrzymałościowy odnosi się do ćwiczeń siłowych. Napinając biceps, automatycznie podnosimy jego wrażliwość na insulinę. Poprzez samo tylko ćwiczenie, ponieważ zwiększamy dopływ krwi do tego mięśnia, a jednym z czynników regulujących wrażliwość na insulinę jest to, jak dużo może jej się tam dostać. Zostało udowodnione, że trening wytrzymałościowy zwiększa wrażliwość na insulinę.

Rola białek

Wracając do makroskładników pokarmowych, jak wspomniałem wcześniej nie należy jeść węglowodanów bez błonnika, błonnik jest świetny. Zawsze jednak zje się trochę nie-celulozowych węglowodanów, nawet jedząc brokuły, zawsze zjesz trochę węglowodanów nie-celulozowych, ale to w porządku, bo w większości zjada się coś wartościowego.

Białko jest bardzo ważnym składnikiem odżywczym. Trzeba używać go jako budulca, ponieważ organizm potrzebuje białka do naprawy uszkodzeń i uzupełnienia enzymów. Wszelkie instrukcje zakodowane w DNA dotyczą białek. To jest to, co koduje DNA. Organizm potrzebuje białka jako budulca, ale nie wierzę w spożywanie większej jego ilości, niż jest konieczna do budowy, naprawy i utrzymania organizmu w należytym stanie.

Nie sądzę, że powinno się traktować białka jako głównego źródła paliwa, chociaż organizm może używać białka jako źródła energii. Dobrze się wtedy chudnie, gdyż jest ono mało wydajnym źródłem energii. Białko jest bardzo termogeniczne, wytwarza mnóstwo ciepła, a to oznacza mniej energii, większość zostaje rozproszona i zmarnowana. To jak wrzucenie kawałka drewna do pieca. Głównym źródłem energii powinien być tłuszcz.
Można więc wyliczyć ilość białka, jaka jest potrzebna danej osobie, lub oszacować na podstawie poziomu jej aktywności. Książka "Protein Power" (moc białka) bardzo dobrze to opisuje. Trzeba wyliczyć ile białka jest potrzebne w odniesieniu do stopnia aktywności i należnej masy ciała. Są jeszcze pewne niejasności co do tego, ile gram białka na kilogram szczupłej masy ciała jest niezbędne zależnie od poziomu aktywności danej osoby.

Jest to gdzieś około jednego do dwóch gram białka na kilogram szczupłej wagi ciała, może nawet trochę więcej, jeżeli ktoś jest naprawdę aktywny. Nie należy spożywać mniej przez dłuższy okres czasu. Powiedziałbym nawet, że lepiej już jeść więcej. Ale szczególnie nie zalecam tego moim pacjentom-diabetykom, choć tak naprawdę wszyscy mamy cukrzycę, to tylko kwestia nasilenia tej choroby, wszyscy jesteśmy w jakimś stopniu oporni na insulinę.

Jeżeli można wyleczyć cukrzyka z cukrzycy, to samo można zrobić z tak zwanym nie-cukrzykiem i poprawić stan tej osoby. Chcę zwiększyć moją wrażliwość na insulinę tak, jak robię to z moimi diabetykami, ponieważ wrażliwość na insulinę w ogromnej mierze decyduje o długości i jakości naszego życia. Wpływa na tempo starzenia się bardziej, niż cokolwiek, co do tej pory poznaliśmy.

Supplementy

A co z suplementami takimi jak na przykład chrom?

To zależy od tego o kogo chodzi, ale mówimy tutaj o pacjentach cierpiących na cukrzyce, którzy są tematem tego wykładu, no więc wszyscy moi pacjenci przyjmują 1000 mcg chromu, niektórzy trochę więcej, jeżeli są naprawdę dużymi ludźmi. Nie-cukrzycy przyjmują zazwyczaj 500 mcg, to zależy od poziomu insuliny.

Nie obchodzi mnie za bardzo, jaki mają poziom cukru, ważne jest, jaki maja poziom insuliny, bo to odzwierciedla ich wrażliwość na nią. Mówimy tutaj o hiperinsulinemii i nie-hiperinsulinemii. To właśnie insulinie powinniśmy poświęcać najwięcej uwagi.

Stosuję dużo suplementów. Tak naprawdę, to moim celem jest przywrócenie danej osobie wysokiej efektywności spalania tłuszczu. Mówiliśmy już o tym, ze kiedy jest się bardzo opornym na insulinę, to rano, po przebudzeniu jej poziom we krwi jest podwyższony i nie można spalać tłuszczu, bo spala się cukier. Organizm nie umie już spalać tłuszczu, a to jest najlepsze paliwo.

Jednym z powodów, dla których rośnie poziom cukru, jest to, ze komórki muszą go spalić, ale jeśli jest się opornym na insulinę, to ten poziom musi wzrosnąć do ponad 300. Wtedy, w wyniku zmasowanej akcji trochę glukozy może dostać się do komórek i zostać użyta jako paliwo. Jeżeli wyeliminujemy potrzebę spalania cukru, nie będziemy musieli mieć tak wysokiego poziomu cukru nawet będąc opornymi na insulinę.

Chcemy więc zwiększyć zdolność komórek organizmu do spalania tłuszczu.
Chcemy zmienić tego "spalacza" glukozy w "spalacza" tłuszczu. Chcemy zamienić samochód na benzynę w samochód na ropę. Czy ktoś z was zwrócił kiedyś uwagę na budowę cząsteczkową oleju napędowego? Jest niemal taka sama, jak budowa kwasu tłuszczowego. Jest taka firma, która może wam powiedzieć, co zrobić z olejem roślinnym, żebyście mogli go używać w waszym mercedesie. To tylko kwestia rozrzedzenia go trochę. To jest bardzo dobre paliwo.

Trójglicerydy

Można tez spojrzeć na inne czynniki, takie jak trójglicerydy. Jeśli ktoś jest bardzo wrażliwy na wysokie dawki insuliny, ma poziom insuliny 14 a trójglicerydów 1000, podchodzi się do nich wtedy tak, jakby mieli poziom insuliny 50. To daje pewne wyobrażenie o wpływie hiperinsulinemii na organizm.

Można użyć trójglicerydów jako wskaźnika, co sam często robię. Celem jest obniżenie poziomu insuliny tak bardzo, jak to tylko możliwe. Nie ma żadnej granicy.

Teraz mianem cukrzyków określa się tych, którzy mają cukier na czczo na poziomie 126 lub wyższym. Parę miesięcy temu, granica ta mogła wynosić 140. To jest względna liczba, czy to oznacza, że ktoś z cukrem na poziomie 125 jest nie-cukrzykiem i wszystko jest z nim w porządku? Jeżeli ma się cukier na poziomie 125 to jest gorzej, niż gdyby się go miało na poziomie 124. To samo z insuliną. Jeżeli ma się na czczo poziom insuliny 10, to jest gorzej, niż gdyby poziom ten wynosił 9. Należy obniżać go jak tylko się da.

A co ze sportowcami?

Jakie są skutki zjedzenia dużej ilości węglowodanów przed zawodami? Co się dzieje, kiedy zje się michę makaronu przed maratonem? Jak działa ten posiłek? Podnosi poziom insuliny. Jakie są zadania stawiane insulinie? Gromadzić energię, a nie spalać ją. Przychodzi do mnie mnóstwo sportowców i wszystkim im mówię, że trzeba, a ich dotyczy to w szczególności, efektywnie spalać tłuszcz. Więc kiedy trenują, są na diecie niskowęglowodanowej. W wieczór poprzedzający zawody mogą dostarczyć sobie cukru i odbudować zapasy glikogenu, jeśli chcą.

Nie staną się oporni na insulinę w jeden dzień. Tak dla pewności, udowodniono, że jeśli zje się wysokowęglowodanowy posiłek, zwiększają się zapasy glikogenu, a to jest właśnie to, czego chcemy. Ale nie należy trenować w ten sposób, ponieważ wtedy nie będzie się potrafić spalać tłuszcz, tylko cukier, a kiedy jest się sportowcem, powinno się spalać i to i to.

Niewielu ludzi będących sportowcami ma problemy ze spalaniem cukru, ale wielu ma duże problemy ze spalaniem tłuszczu, więc ich wysiłki idą na marne. Przy takich sportach jak sprint nie jest to tak istotne. W rzeczywistości, dla zdrowia sprintera jest bardzo ważne, żeby potrafił spalać tłuszcz, ale spala on głównie cukier. Jeśli się biega na 50 jardów, to nie ma większego znaczenia dla samego biegu, czy się potrafi spalać tłuszcz, czy nie.

Jeśli jednak po latach kariery nie chce się stać cukrzykiem, szybko się starzeć i umrzeć na serce... Na pewno nie zaszkodzi być w stanie spalać tłuszcz równie efektywnie, jak cukier.

Karnityna

Karnityna działa jako czułno. Bierze ona kwasy tłuszczowe do komórki. Nie można spalić tłuszczu bez niej. Zalecam ludziom taką ilość karnityny, na ile ich tylko stać.

Koenzym Q10 (CoQ10)

Koenzym Q10 bierze udział w produkcji energii we wszystkich komórkach. Ochrania on mitochondria przed wyciekaniem elektronów i uszkodzeniami. Zalecam dawkę między 100-500 mg, zależnie od rodzaju Q10, niektóre są bardziej biodostępne niż inne.

Siarczan wanadu

Siarczan wanadu jest imitatorem insuliny, robi więc dokładnie to samo, co ona, wykorzystując jednak inny mechanizm. Jeżeliby przedostawał się przez te same receptory insulinowe, nie byłoby z niego żadnych korzyści, ale tak nie jest. Zostało udowodnione, że używa innego mechanizmu do obniżania poziomu cukru we krwi, oszczędza więc insulinę, pomagając tym samym zwiększyć wrażliwość na nią. U tych, u których próbuję poważnie obniżyć poziom insuliny stosuję okresowo po 25mg trzy razy dziennie.

Glutamina

Zalecam też pacjentom proszek glutaminowy. Glutamina też może być paliwem dla mózgu, pozwala więc zlikwidować chęć zjedzenia czegoś słodkiego u osób będących w okresie przejściowym. Daję im to w nocy, a później mówię im, żeby używali tego zawsze, kiedy mają ochotę na coś słodkiego. Mogą wtedy rozpuścić parę gram proszku w niewielkiej ilości wody i wypić, co pomaga zlikwidować ochotę na słodycze między posiłkami.

Dieta wysokobiałkowa podnosi zakwaszenie organizmu, ale dieta wysokotłuszczowa niekoniecznie. Warzywa i wszelka zielenina mają właściwości alkalizujące, więc jeśli razem z białkiem zjada się ich sporo, to znoszą one jego zakwaszające działanie. Nie zalecam diety wysokobiałkowej. Zalecam dietę o odpowiedniej podaży białka.

Tłuszcz w diecie

Uważam, ze należy wykorzystywać tłuszcz jako główne źródło energii, a on jest w miarę neutralny, jeśli chodzi o zakwaszanie czy alkalizowanie. W sumie, ponad 50% kalorii powinno pochodzić z tłuszczu, ale nie z tłuszczu nasyconego. W kwestii węglowodanów nie ma różnic w poglądach, żaden naukowiec nie zaprzeczy temu, co tutaj na ich temat powiedziałem.
Są na to naukowe dowody, nie można ich kwestionować. Są pewne spory co do tego, ile białka potrzebuje dana osoba. Ale kiedy dochodzimy do tłuszczu, to jest to jedna wielka niewiadoma dla nauki, o jakim tłuszczu mowa. Mamy dla tłuszczu tylko dwie nazwy, nazywamy go tłuszczem lub olejem. Eskimosi mają dziesiątki nazw dla śniegu, a wschodni Indianie mają tyle samo dla curry. Powinniśmy mieć dziesiątki nazw dla tłuszczy, ponieważ różnią się one miedzy sobą w działaniu. A to, ile i jakich tłuszczy potrzebujemy, jest wciąż przedmiotem badań i kontrowersji.

Moje podejście do tłuszczu jest takie, że jeżeli leczę pacjenta, który ma hiperinsulinemię lub nadwagę, przestawiam go na dietę ubogą w tłuszcze nasycone, ponieważ większość tego, co ta osoba przechowuje na sobie jest tłuszczem nasyconym. Kiedy więc spadnie u niej poziom insuliny i jej organizm będzie mógł zacząć uwalniać trójglicerydy, to będzie to głównie tłuszcz nasycony. Nie należy więc już go więcej przyjmować doustnie. Istnieje pewna pożądana ilość kwasów tłuszczowych, gdyby się rozważało okres od urodzenia, ale my tutaj zajmujemy się nieprawidłowością, zachwianiem równowagi, które chcemy naprawić tak szybko, jak się da.

Mamy mnóstwo tłuszczy nasyconych. Większość z nas ma ich tyle, że wystarczyłoby do końca życia. Naprawdę. W błonach komórkowych musi być równowaga pomiędzy tłuszczami nasyconymi i wielo-nienasyconymi, bo to decyduje o ich płynności. Jak już wspomniałem, jeżeli nie ma w nich tłuszczy nasyconych, to mogą stać się zbyt płynne.

Tłuszcz nasycony, to tłuszcz twardy. Tłuszcze możemy pozyskać głównie z orzechów. Ich tłuszcz jest świetny, bo jest to w przewadze tłuszcz jednonienasycony. Byłoby idealnie, gdyby głównym źródłem energii dla organizmu były tłuszcze jednonienasycone. To dobry kompromis. Nie jest to najistotniejszy tłuszcz, ale jest bardziej płynny, a organizm może bardzo dobrze wykorzystywać go jako źródło energii.

Zwierzęta karmione zbożem nie są zdrowe

Białko zwierzęce jest dobre i należy je jeść, ale nie to, które pochodzi od zwierząt karmionych zbożem.

Zwierzęta karmione zbożem wytwarzają z niego tłuszcze nasycone, który w naturze występuje w bardzo niewielkich ilościach. W czasie Paleolitu w naszej diecie nie było tłuszczy nasyconych, są one dla człowieka czymś nowym. Można powiedzieć, że tłuszcz nasycony to druga generacja węglowodanów. Jemy tłuszcz nasycony, który inne zwierzęta wytworzyły z węglowodanów.
Dieta Zone (strefowa) była dobrą dietą w porównaniu do diety amerykańskiej. Czy jest to dieta optymalna? Nie. Nie jest optymalna ze względu na to, co już dziś wiemy na temat odżywiania. Jej autor utknął w martwym punkcie ze swoją teorią i próbuje się teraz wydostać tylnymi drzwiami. Na początku twierdził, że nie ma różnicy pomiędzy węglowodanami z warzyw i ze słodyczy.

Volkswagen był dobrym samochodem, ale w końcu musiał się zmienić, żeby iść z postępem. To, co autor diety teraz robi, to zmienia zalecenia tak, by 40% węglowodanów pochodziło głównie z warzyw i generalnie obniża ich ilość, bo wie, że jeśli tego nie zrobi, to nie będzie to dobra dieta.

Ja zalecałbym około 20% kalorii z węglowodanów, 25 - 30% (zależnie od wzrostu) z białka i 60 - 65% z tłuszczu. Można jeść mięso wołowe pochodzące od zwierząt nie karmionych zbożem.

Insulina nie jest jedyną przyczyną chorób

Są jeszcze inne czynniki, jak na przykład żelazo. Wiadomo, że wysoki poziom żelaza jest groźny. Jeżeli ktoś jest w takiej sytuacji, odstawiamy czerwone mięso do czasu, aż poziom żelaza spadnie. Więc są jeszcze inne czynniki decydujące o tym, czy pozwolimy danej osobie jeść czerwone mięso, czy nie.

Istnieje ogromna różnica pomiędzy krową karmioną zbożem, a krową, która zbożem karmiona nie była.

Krowa nie karmiona zbożem będzie miała około 10% tłuszczy nasyconych. Krowa karmiona zbożem będzie ich miała około 50%.

Różnica jest duża. Krowa nie karmiona ziarnem będzie miała dużo tłuszczy Omega 3, a jeśli się je kumuluje każdego dnia przez większość naszego życia, to nasze własne tłuszcze w dużej mierze składają się z tłuszczy Omega 3. Zalecałbym 50% tłuszczy oleistych, a reszta, zależnie od osoby, wynosiłaby mniej więcej po 25% pozostałych dwóch.
W przypadku otyłego cukrzyka, prawdopodobnie obniżyłbym podaż tłuszczy nasyconych i podwyższyłbym podaż oleistych do 60%. Tłuszcze Omega 6 i 3 podawałbym w stosunku 1:1, co byłoby terapeutyczne. Stosunek omega-6 do omega-3 do utrzymania byłby około 2,5:1.

Są tutaj pewne rady praktyczne. Leczniczo, zmniejszyłbym podaż tłuszczy nasyconych. Spróbowałbym zrobić większość tego poprzez dietę. Ma to swoje odzwierciedlenie w praktyce. Zapytałbym daną osobę, czy lubi ryby i jeśliby niemal zwymiotowała przede mną, kazałbym jej przyjmować łyżkę tranu [dziennie], najlepszy produkowany jest przez firmę Carlson i wcale nie smakuje jak ryba.

Prawdopodobnie są też inne, równie dobre. Większość ludzi w końcu zaczyna przyjmować suplementy tłuszczy Omega 3, ponieważ większość nie je dostatecznej ilości ryb, żeby je pozyskać. Trzeba by je jeść około cztery razy w tygodniu i nie mogą być za bardzo rozgotowane, itp. Raczej trudno jest pozyskać odpowiednią ilość tłuszczy Omega 3 wyłącznie z pożywienia.

Dobrze, jeśli ludzie chcą jeść sardynki. Sardynki są bardzo dobrym, leczniczym pokarmem. Są "rybiątkami" więc nie zdążyły jeszcze nagromadzić całej masy metali. Są wędzone, więc nie są gotowane i ich tłuszcz nie jest uszkodzony. Należy zjadać je w całości, nie te bez ości i skóry. Trzeba zjadać wszystkie organy, mają dużo witamin i magnezu.
DNA ulega glikacji

Tak więc, jeśli ktoś obawia się uszkodzenia chromosomów spowodowanego działaniem chromu, powinien się raczej martwić wysokim poziomem cukru we krwi. Enzymy naprawiające DNA też ulegają glikacji. Insulina jest z wielu względów najgorszą trucizną. Badania nad chromem, które wykazały jego szkodliwość, zostały podważone i obalone już nie raz. Udowodniono, że tak zdarza się tylko jeżeli włożymy komórki do probówki z chromem, ale badania prowadzone in vivo wykazały, że jest inaczej. Obniżenie poziomu insuliny będzie lepsze niż wszystkie szkody, jakie spowoduje się leczeniem. Insulina jest kojarzona z rakiem, ze wszystkim.

Każdy powinien co jakiś czas mieć robione badania poziomu insuliny. Dlaczego tak się nie dzieje? Dlatego, że do niedawna nie było leków, które mogły wpłynąć na poziom insuliny, więc jest to nierozerwalnie związane z pieniędzmi. Jednym ze sposobów jest sprawdzanie poziomu insuliny na czczo, choć to niekoniecznie najlepsze rozwiązanie. To jednak każdy może zrobić, każdy lekarz rodzinny to potrafi.

Są też inne sposoby mierzenia wrażliwości na insulinę, które czasem stosujemy, ale są one trochę bardziej skomplikowane. Wstrzykujemy insulinę dożylnie i przez 15 minut sprawdzamy, jak szybko obniża się poziom cukru, co pozwala nam określić wrażliwość na insulinę. Później podajemy pacjentowi dekstrozę, żeby się upewnić, że cukier już nie poleci w dół. Są jeszcze inne sposoby określania wrażliwości na insulinę, ale można to zrobić badając poziom insuliny na czczo.
Ron Rosedale, MD
Carolina Center for Metabolic Medicine
49 Zillicoa Street
Asheville, NC 28801
(704) 252-5545

Przypisy:

Glutamina jest głównym aminokwasem krwi, a jednocześnie jest używana przez komórki śluzówki żołądka i jelita jako źródło energii. Z drugiej strony jest silnym induktorem sekrecji insuliny. Co więcej, zaraz w dwunastnicy jest ona rozkładana do kwasu glutaminowego, będącego silną ekscytotoksyną. Kwas glutaminowy jest neuroprzekaźnikiem i uważa się jego nadmiar jest przyczyną uszkodzenia mózgu.

Błonnik, czyli celuloza jest częścią grupy węglowodanów zwanych beta-glukanami, to znaczy są one polimerami beta-glukozy. Oprócz błonnika, która jest prostym łańcuchem, występuje tu np. beta-glukan owsa który jest rozgałęziony.

DHEA, dehydroepiandrosteron, główny hormon krwi, prekursor testosteronu i estradiolu

Gemfibrozil, fibrat, agonista PPAR-a, czynnika transkrypcyjnego potrzebnego do indukcji m.in. cytochromu P450 CYP4A. Podklasa tych enzymów katalizuje w-hydroksylację kwasów tłuszczowych. Mechanizm ten jest korzystny dla zredukowania poziomu trójglicerydów. Jednak długotrwała aktywacja PPAR-a indukuje raka wątroby u szczurów i myszy.

Inhibitory reduktazy koenzymu HMG, są to statyny np. symwastatyna (preparat: Zocor). Statyny blokują syntezę cholesterolu, ale także prenylację białek w tym receptora insuliny, przez co blokują zakotwiczenie tego receptora w błonie komórkowej i przez to indukują insulinooporność.