Glutenotoksykoza

Jeśli zdefiniujemy celiakię, jako gluteno-zależną chorobę trzewną, to rozważania nasze ograniczają się w zasadzie do jelit. Wobec tego, jak nazwać inne, pozajelitowe manifestacje toksyczności glutenu? Albo jak nazwać jednostkę, która obejmowałby wszystkie manifestacje toksyczności glutenu? Ja proponuję nazwać to glutenotoksykozą.

Szlak podtopiony

Dwa tygodnie temu, kiedy byłem w Puszczy, to w pewnym momencie, w drodze z Zaborowa do Chaty SKT skacząc z kępy na kępę, wpadłem w błoto po kostki. Potem to już była tylko woda. Nie mając kaloszy wycofałem się. Tego dnia nie spotkałem, żadnego turysty.

Dziś była piękna pogoda, słońce, mróz -8 st.C., więc poszliśmy do Puszczy. Aż przyjemnie, droga zmarznięta, ale nie śliska, słońce, ale po jednej stronie trytwy woda, po drugiej zamarznięty lód przypruszony śniegiem (na zdjęciach). Ale najciekawsza informacja była na nowym słupku wbitym przy wejściu na szlak: "Szlak okresowo podtopiony", a pod spodem wizerunek łodzi podwodnej! Musiałem to sfotografować, bo to był dowód (zamieszczam obok) i moja rehabilitacja mojego wycofania dwa tygodnie temu.

Choć była piękna pogoda to podczas naszej wycieczki spotkaliśmy tylko dwóch turystów.

Bomba Chmielowa

Witam ponownie. Nic się nie zmieniło. Zima jak była tak jest. W prawdzie w Egipcie naród obalił Mubaraka, ale u nas zima jak była tak jest. I grypa zaczyna się dawać we znaki. Nawet Tomek zachorzał. Spytał więc o radę Stefana, a ten mu powiedział o "Bombie chmielowej", a po szczegóły odesłał do mnie. Ale Tomek zajrzał do Internetu i nic nie znalazł na temat Bomby chmielowej, więc zadzwonił do mnie i wspomniał o tym. Ja mu na to powiedziałem, że w Internecie nie ma nic na ten temat, bo ja tam jeszcze nic nie umieściłem. Nadrabiam więc zaległości i poniżej podaje przepis na Bombę chmielowa, która już robi karierę w całej Polsce, m.in. na zachodzie w Lubuskim, gdzie rozpropagowała to Cecylia (na zdjęciu obok ze mną). Dlaczego robi karierę? Bo jest skuteczna!

Oto przepis:

Bomba chmielowa

Do rondla nalać 1/2 litra wody (najlepiej przegotowanej i ostudzonej) dodać 4 łyżki szyszek chmielu i do tego 1-2 gałązek posiekanej natki pietruszki. Całość zagotować i gotować na małym ogniu przez 1 minutę pod przykryciem. Rondel umieścić w zimnej wodzie i nieco ostudzić. Przecedzić. Gotowy napar ma być opalizujący i koloru żółtego. Jeśli czerwony, to wylać i zacząć od nowa z większą ilością pietruszki. Pić gorące najlepiej wieczorem.

Uwaga: w smaku obrzydliwe :)

Bomba chmielowa jest skuteczna na gorączkę, nawet 39 st. C., stany zapalne (40 razy lepsza niż najnowsze środki przeciwzapalne z apteki), przeciwbólowo, uspokajająco, nasennie, lekko moczopędnie, etc.

Resztę opisuję w poniższej monografii na temat chmielu.

Chmiel zwyczajny

(Humulus lupulus L.)

Nazwa botaniczna: Humulus lupulus L.

Rodzina: Cannabaceae (Konopiowate)

Opis botaniczny: Chmiel jest byliną dwupienną. Występuje w Europie, Ameryce Północej i Syberii. W Polsce rośnie dziko w wilgotnych lasach i zaroślach. Jest również uprawiany na potrzeby przemysłu piwowarskiego i zielarskiego. Chmiel wytwarza podziemne kłącza, z których wyrastają nowe wijące się pędy do 6 m długości. Łodyga posiada włoski czepne. Kwiaty rozdzielnopłciowe, wiatropylne. Znaczenie komercyjne posiadają tylko osobniki żeńskie, wytwarzające owocostany podobne do szyszek.

Surowiec: Szyszki chmielu (Strobili Lupuli) zbiera się w sierpniu, na początku dojrzewania, kiedy nabierają zielonożółtego odcienia. Szyszki pokryte są włoskami gruczołowymi wypełnione żółtą substancją. Stanowią one osobny surowiec leczniczy zwany lupuliną (Lupulinum). Lupulina ma postać lepkiego proszku, koloru żółtozielonkawego albo pomarańczowego.

Substancje aktywne: Głównymi strukturalnymi klasami związków zidentyfikowanymi w dojrzałych szyszkach są terpeny, kwasy goryczkowe i chalkony. Szyszki zawierają 0,3-1,6% olejku lotnego, w skład którego wchodzą m. in. humulen (seskwiterpen) 50%, mircen (monoterpen) 25%, farnezen, walerianian bornylu, mieszanina żywic 10-15%, w skład której wchodzą m. in. humulony i lupulony, flawonoidy (glikozydy kemferolu, kwercetyny i apigeniny, prenylowane flawanony i chalkony) , w tym fitoestrogeny (np. 8-prenylonaryngenina), garbniki i katechiny (galokatechiny, epikatechiny, galoepikatechiny, trójterpeny (m.in. hopanon, hydroksyhopanon, hoposan) oraz 0,1% 2-metylo-3-buteno-2-olu (głównego składnika uspokajającego). Poza tym występują pochodne purynowe (np. adenina), cholina i in. Istnieje dyskusja, czy 8-prenylonaryngenina jest syntetyzowana w roślinie, czy też jest ona wynikiem spontanicznej, indukowanej przy podgrzewaniu izomeryzacji prekursora desmetyloksantohumolu. Niektórzy skłaniają się ku opinii, że większość lub nawet całość 8-prenylonaryngeniny powstaje już poza rośliną, jako artefakt podczas ekstrakcji.

Działanie: Uspokajające (zwłaszcza na sferę płciową), rozkurczowe. Zmniejszają napięcie naczyń krwionośnych, jelit i dróg moczowych. Obniża nieco ciśnienie krwi i zwiększa wydalanie moczu. Gorycze chmielu pobudzają wydzielanie śliny, soku żołądkowego, a także śluzu. Ułatwia trawienie i zwiększa łaknienie. Gorycze chmielu mają równeż działanie przeciwbakteryjne w tym przeciw bakteriom opornym na antybiotyki (m. in. Mycobacterium tuberculosis, Staphylococcus aureus).

Zastosownie: Wyciągi z szyszek stosuje się jako środek uspokajający, w stanach zmęczenia i wyczerpania nerwowego, nadmiernej drażliwości, trudności w zasypiaiu, a także w nadpobudliwości u kobiet i mężczyzn. Ponadto stosuje się przy nadmiernej fermentacji jelitowej, wzdęciach, niedokwaśności, a także pomocniczo w przypadkach raka żołądka, reumatoidalnego zapalenia stawów, osteoporozy i cukrzycowej retinopatii. Zewnętrznie stosuje się w postaci okładów, w zapaleniu korzonków nerwowych, bólach reumatycznych, stanach zapalnych skóry i trudno gojących się ranach, a także przy wypadaniu włosów.

Aktywności przeciwrakowe

Prenylowane flawonoidy chmielu w stężeniach mikromolarnych posiadają właściwości ochronne przed nowotworami przez interferencję z różnymi mechanizmami komórkowymi: (a) hamowanie metabolicznej aktywacji pro-karcynogenów, (b) indukcja enzymów detoksyfikujących karcynogeny, (c) hamowanie wzrostu raka przez blokowanie sygnałów zapalnych i angiogenezy. Istnieje pewna różnica między zapobieganiem powstania nowotworu, a terapią nowotworów. Ochrona przed nowotworami jest skierowana na modulowanie szlaków przekazywania sygnałów i metabolizmu, powiązanych z onkogenezą w taki sposób, że hamowany jest proces tworzenia raka. Idealną ochronę przed rakiem można osiągnąć przez długotrwałą ekspozycję na nietoksyczne, a jednocześnie ochronne czynniki, najlepiej jako część diety. Jednym z takich podejść jest modulowanie systemów odtruwania organizmu. W wątrobie występują dwa systemy detoksyfikacji ksenobiotyków Fazy 1 i Fazy 2. Enzymy Fazy 1 są to cytochromy P450, których zadaniem jest utlenianie substancji toksycznych. Niestety enzymy te przez utlenienie również aktywują niektóre pro-karcynogeny do aktywnych karcynogenów.

Ksantohumol i inne prenylowane chalkony z chmielu ostatnio zwróciły wiele uwagi jako czynniki ochronne przed rakiem. Ksantohumol jest głównym, prenylowanym flawonoidem szyszek chmielu. Wykazano, że zarówno ksantohumol, jak i 8-prenylonaryngenina, w teście mutagenności Amesa Salmonella, jak również w teście wiązania metabolitów do DNA hamuje aktywację 2-amino-3-metylo-imidazo[4,5-f]chinoliny (IQ, pro-karcynogen występujący w gotowanym mięsie), nawet w niskich stężeniach mikromolarnych. Autorzy wykazali, że hamowanie konwersji tego prokarcynogenu przez prenylowane flawonoidy chmielu zależy w szczególności od hamowania cytochromu P450 Cyp1A2. Dwanaście prenylowanych flawonoidów chmielu (w tym ksantohumol i 8-prenylonaryngenina) hamują również Cyp1A1, Cyp1B1 i Cyp1A2, ale nie Cyp2E1 i Cyp3A4. Niemniej jednak stężenia osiągane we krwi w wyniku normalnej konsumpcji piwa nie są wystarczające do hamowania aktywacji IQ in vivo.

Enzymy Fazy 2 są następnym celem działania ochronnego przed rozwojem nowotworu. Enzymy te koniugują ksenobiotyki z różnymi endogennymi ligandami (np. kwas glukuronowy, glutation, octan, siarczan), które ułatwiają wydalanie tych substancji z organizmu. Indukcja enzymów Fazy 2, wraz z hamowaniem Fazy 1, zwiększa ochronę przed nowotworzeniem. Wykazano, że sześć prenylowanych flawonoidów, a zwłaszcza ksantohumol i ksantogalenol indukują enzymy Fazy 2. Ważne jest również, co warto podkreślić, że ksantohumol nie jest toksyczny dla wątroby.

Niedawne badania wykazały, że ksantohumol indukuje detoksyfikujący enzym reduktazę chinonów [oksydoreduktaza NAD(P)H:chinonu], która działa ochronnie przed toksycznym, uszkadzającym DNA, wpływem chinonów. Dikumarol, inhibitor reduktazy chinonów, przeciwdziałał ochronnemu efektowi ksantohumolu. Autorzy wykazali, że ksantohumol alkiluje ludzkie białko Keap1, które w stanie podstawowym utrzymuje faktor transkrypcyjny Nrf2 w cytoplazmie. Alkilacja Keap1 powoduje dysocjację kompleksu Keap1/Nrf2 i translokację jądrową faktora Nrf2. W jądrze Nrf2 wraz z jednym z innych faktorów transkrypcyjnych (Maf, FosB, c-Jun, lub JunD) tworzy heterodimer, który indukuje transkrypcję genów Fazy 2, zawierających sekwencję ARE (antioxidant response element), a wśród nich reduktazę chinonów.

Wpływ ksantohumolu na aktywność receptora X farnezoidu FXR

W 2005 roku badano in vitro i in vivo modulujący wpływ W 2005 roku badano in vitro i in vivo modulujący wpływ ksantohumolu na jądrowy receptor X farnezoidu (FXR). W przejściowym teście transfekcyjnym, ksantohumol, w zależności od dawki stymulował aktywność genu posiadającego miejsce wiązania dla tego receptora. W eksperymentach in vivo użyto myszy KK-Ay, które wykazują hiperinsulinemię, hiperglikemię i hiperlipidemię, charakterystyczne cechy dla otyłości i cukrzycy typu 2. Myszy te karmione ksantohumolem wykazywały we krwi zmniejszony poziom glukozy, a także we krwi i wątrobie zmniejszony poziom triglicerydów. Ponadto wykazywały również zmniejszone pragnienie, a także zredukowaną ilość tkanki tłuszczowej, a we krwi wzrost poziomu adyponektyny, co wskazuje, że ksantohumol zatrzymał cukrzycę u tych myszy. Myszy karmione ksantohumolem w wątrobie wykazywały obniżony poziom faktora transkrypcyjnego SREBP-1c i co za tym idzie obniżony poziom genów docelowych biorących udział w syntezie kwasów tłuszczowych i glukoneogenezy. Niemniej jednak u myszy karmionych ksantohumolem obserwowano znaczną indukcję ekspresji 7-hydroksylazy cholesterolu (CYP7A1). Wyniki te wskazują, że ksantohumol, podobnie jak guggulsteron, czy wielonienasycone kwasy tłuszczowe (poprzednio wykazano, że działają one jak SBARM), działa na FXR poprzez selektywny modulator receptora kwasów żółciowych (SBARM).

Angiogeneza

Angiogeneza jest to proces tworzenia naczyń krwionośnych z już istniejących naczyń. W procesie tym wyróżnia się cztery etapy: (i) faza inicjacji, charakteryzująca się zwiększoną przepuszczalnością naczyń, (ii) progresji, w czasie której następuje produkcja enzymów proteolitycznych, które degradują macierz międzykomórkową i wyściółkę, i umożliwiają migrację komórek śródbłonka (angioblastów, czyli komórek tworzących naczynia krwionośne), a także wejście komórek albo w tzw. komórkowy-cykl-podziałowy lub odpowiedź apoptyczną (czyli programowaną śmierć komórki); (iii) dyferencjacji w nowe naczynia oraz (iv) faza stabilizacji i dojrzewania naczyń przez molekuły pośredniczące, które rekrutują komórki mezenchymy do ściany naczynia.

Proces angiogenezy znajduje się pod ścisłą kontrolą. Procesy te są regulowane na wielu płaszczyznach i przez różne regulatory. Wśród induktorów angiogenezy nalezy wspomnieć hipoksję (niedotlenienie), cytokiny pro-zapalne, takie jak interleukina-1beta i TNFalfa (czynnik martwiczy nowotworów), a także prostaglandyny i inne. Proces angiogenezy jest istotny z punktu widzenia patogenezy wielu chorób o podłożu zapalnym, lub nowotworowym. Tworzenie nowych kapilar naczyń krwionośnych dostarczających tlen i składniki odżywcze jest kluczowe nie tylko dla rozwoju nowotworu, ale również jest istotne dla procesu metastazy, czyli przerzutów (zwłaszcza początkowe etapy angiogenezy, czyli rozszczelnienie naczyń i degradacja substancji międzykomórkowej).

A zatem zahamowanie procesu angiogenezy zapobiega zarówno wzrostowi raka, jak i ewentualnym przerzutom. Ostatnio postuluje się, że cyklooksygenazy (konstytutywnie syntetyzowana w wielu komórkach COX-1 i indukowalna COX-2), czyli enzymy syntetyzujące prostaglandyny, biorą udział w angiogenezie, we wzroście nowotworu i metastazie. Zwłaszcza indukcja ekspresji izoenzymu COX-2 koreluje z gęstością naczyń krwionośnych w obrębie nowotworu. Obecność COX-2 była wykryta u ludzi nie tylko w obrębie większości nowotworów jelita grubego, płuc, sutka i prostaty, ale również w naczyniach krwionośnych odnośnych guzów. Inhibitory cyklooksygenaz, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak aspiryna, indometacyna, a zwłaszcza specyficzne w stosunku do COX-2 (koksyby), NS-398 (nimesulide), celekoksyb (celecoxib, Celebrex), czy wycofany ostatnio ze sprzedaży rofekoksyb (Vioxx), wykazują aktywność hamującą angiogenezę.

Warto zwrócić tu uwagę na jeszcze jeden aspekt angiogenezy w kontekście choroby nowotworowej. Otóż w miarę wzrostu guza, rosną również naczynia krwionośne unaczyniające nowotwór. Co więcej, często ścianki naczyń zbudowane są również z komórek nowotworowych. Jeśli wyobrazimy sobie skuteczny i wysoko-specyficzny lek w stosunku do komórek nowotworowych, to zastosowanie go spowoduje śmierć komórek rakowych, i między innymi również i tych które współtworzą ściany naczyń. W ten sposób, chociaż pacjent został wyleczony z raka, to jednak może umrzeć z powodu krwotoku. Dlatego tak ważna jest klasyfikacja nowotworu przed podjęciem chemoterapii.

Wykazano, że prenylowane flawonoidy chmielu, a zwłaszcza ksantohumol posiada właściwości antyproliferacyjne i cytotoksyczne w stosunku do komórek raka sutka i jajnika. Wykazano, że ksantohumol hamuje syntezę prostaglandyn przez hamowanie cyklooksygenaz (COX-1 i COX-2; odpowiednio IC50 wynosiło 17 i 42 mcM), co czyni go skutecznym czynnikiem przeciwzapalnym. Również 8-prenylonaryngenina wykazywała hamowanie angiogenezy, a ksantohumol supresjonował ekspresję syntazy tlenku azotu, znanego stymulatora procesu angiogenezy. Badając antyoksydacyjne własności ksantohumolu wykazano, że jest on prawie 9 razy silniejszym wymiataczem wolnych rodników niż troloks (aktywna część witaminy E).

Humulon jako inhibitor angiogenezy i resorpcji kości

W 1997 roku, testując wiele substancji w poszukiwaniu inhibitorów resorpcji kości , odkryto, że humulon (kwas alfa-goryczowy) sybstancja wyizolowana z ekstraktów chmielu (Humulus lupulus L., Cannabaceae), posiada silne własciwości hamujące resorpcję kosci. Wartość IC₅₀ (50% hamowania resorpcji kości) wynosiła zaledwie 5,9 nM. Właściwości te mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, a także w terapii osteoporozy.

Podobieństwo strukturalne humulonu do prostaglandyn skłoniło badaczy do przetestowania interakcji humulonu w procesie syntezy prostaglandyn. Wykazano, że humulon wydajnie blokuje indukowaną transkrypcję COX-2 (IC50 = 30 nM), podczas gdy katalityczna aktywność zarówno COX-1, jak i COX-2 była znacznie słabiej hamowana. Co ciekawe humulon wykazuje prawie 30 krotnie większą specyficzność w hamowaniu katalitycznej aktywności COX-2 (IC50 = 1,6 mcM) w porównaniu do COX-1 (IC50 = 45 mcM), a więc zachowuje się jak typowy koksyb. Humulon hamuje transkrypcję nie poprzez receptor glukokortykoidu, a raczej przez oddziaływanie z faktorem transkrypcyjnym NF-kappaB.

W teście CAM (chick embrio chorioallantoic membranes) wykazano, że humulon znacząco zapobiega angiogenezie in vivo, a jego hamowanie angiogenezy jest 40 krotnie większe w porównaniu do Nimesulide (NS-398), (koksyb, specyficzny inhibitor COX-2).

Humulon również wykazywał hamowanie angiogenezy mierzonej in vitro jako proliferacja komórek śródbłonka, tworzenie się struktur rurki z komórek śródbłonka naczyń krwionośnych, a także wykazywał hamowanie ekspresji czynnika wzrostowego komórek śródbłonka VEGF (vascular endothelial growth factor). Ponadto humulon posiada właściwości antyoksydanta, wychwytywacza wolnych rodników i inhibitora peroksydacji lipidów. Pamiętać jednak należy, że skuteczność humulonu (podobnie jak innych leków przeciwzapalnych, w tym koksybów np. Celebrex) w leczeniu nowotworów może zależeć od indywidualnych uwarunkowań danego przypadku, takich jak predyspozycji genetycznej, rodzaju, tkanki, stadium zaawansowania etc.

Aktywności przeciwwirusowe

Wysoka toksyczność większości leków przeciwwirusowych jest powodem ich ograniczonej stosowalności. Z tego względu istnieje ogromne zainteresowanie zidentyfikowaniem nowych substancji przeciwwirusowych, które mogłyby również posłużyć jako wskazówka do dalszego ulepszania na drodze chemicznych modyfikacji. Zbadano przeciwwirusowe własności zarówno surowych wyciągów chmielu jak i ksantohumolu i izoksantohumolu. Surowe wyciągi nie wykazywały własności przeciwwirusowych, ale ksantohumol i izo-ksantohumol hamowały wirusy HSV-1 (wirus opryszczki-1), HSV-2, CMV (wirus cytomegalii), HBV (ludzki wirus brodawczaka) i BVDV (bovine viral diarrhea virus; surogat wirusa HCV/hepatitis C virus/).

Fitoestrogeny chmielu

8-prenylonaryngenina, produkt izomeryzacji desmetyloksantohumulonu (podobnie jak ksantohumol obecna w piwie) cieszy się sławą najsilniejszego fitoestrogenu wyizolowanego do dziś. Estrogenne własności chmielu znane są od lat, jednak dopiero badania Milligana, zainspirowane nieregularnością cyklu menstruacyjnego jego żony, pracującej przy chmielu, doprowadziły do wyizolowania 8-prenylonaryngeniny i wykazania, że jest to najsilniejszy znany fitoestrogen. Chociaż 8-prenylonaryngenina w porównaniu z 17beta-estradiolem jest stosunkowo słabym estrogenem (poniżej 1% aktywności), w porównianiu do genisteiny (fitoestrogenu soi) 8-prenylonaryngenina wykazywała 100 krotnie wyższą aktywność, jako agonista receptora estrogenu alfa (ERalfa), w teście konkurencji z estradiolem. Chociaż, jak wsponiano 8-prenylonaryngenina jest najsilniejszym fitoestrogenem opisanym do dziś, to jednak w doświadczeniach in vivo wykazywała 20 000 słabszą aktywnośc estrogenną w porównaniu do 17beta-estradiolu. Działanie fitoestrogenów prawdopodobnie polega na uwalnianiu estrogenu z kompleksu z SHBG, białka krwi służącego jako białko transportowe i magazynujące hormony estrogeny i androgeny. Aktywną formą estrogenu jest forma wolna (nie związana z białkiem SHGB), tak więc uwalniając hormon z tego kompleksu fitoestrogeny wpływają na poziom wolnego, czyli aktywnego estrogenu. Pomimo to, do dziś korzystne działanie estrogenne, takie jak zmniejszenie uderzeń gorąca, czy powiększenie piersi, w przypadku suplementów ziołowych nie zostały udowodnione w odpowiednio kontrolowanych badanich klinicznych. Niewątpliwie jednak odkrycie, że 8-prenylonaryngenina posiada aktywność modulatora receptora estrogenu (SERM) przyczyni się do rozwoju nowych leków w terapii objawów związanych z menopauzą u kobiet.

W podsumowaniu aktywne składniki chmielu, takie jak humulon, ksantohumol i 8-prenylonaryngenina silnie hamują resorpcję kości i angiogenezę zarówno in vivo, jak i in vitro, prawdopodobnie poprzez hamowanie cyklooksygenazy (COX). Własności te mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu raka, metastazy, reumatoidalnego zapalenia stawów, cukrzycowej retinopatii, a także osteoporozy. Warte odnotowania jest również ochronne działanie przeciwrakowe chmielu, przez hamowanie enzymów Fazy 1 i indukcję enzymów Fazy 2. Także 8-prenylonaryngenina, najsilniejszy fitoestrogen opisany do dziś, posiadająca również interesujące właściwości antyangiogenne, może znaleźć zastosowanie w terapii objawów związanych z menopauzą.

Aktywności usypiające i hipotermiczne

Jak wspomniałem wyżej, chmiel ma właściwości usypiające. Niedawne badania prowadzone na myszach wykazały, że istotnie ekstrakt z szyszek chmielu posiada właściwości usypiające, a ponadto posiada własności hipotermiczne. W badanich tych wykazano, że efekty te są osiągane przez aktywację receptorów melatoniny. Substancją o właściwościach sedatywno-hipnotycznych powstającą ze składników chmielu podczas przechowywania w temperaturze pokojowej jest 2-methylo-3-buten-2-ol. Interesujące jest to, że substancja ta jest jednocześnie używana do komunikacji między owadami jako feromon alarmowy m.in. dla szerszenia europejskiego (Vespa crabro) i wielu żuków. Niemniej jednak handlowe preparaty chmielu zawierają jedynie nieznaczne ilości tego związku (poniżej 0,01%) i z tego względu nie może on być odpowiedzialny za sedatywne właściwości chmielu. Niedawne badania wykazały, że ekstrakty chmielu mają właściwości przeciw-depresyjne, ale nie przeciw-lękowe. Za te przeciw-depresyjne własności prawdopodobnie odpowiedzialne są kwasy alfa-goryczowe (humulony), podczas gdy beta-goryczowe (lupulony) wywołują zwiększoną aktywność eksploracyjną i mają umiarkowane własności przeciw-lękowe.
W innych badaniach wykazano, że ekstrakty chmielu i myrcenol powstający podczas gotowania chmielu, a także alifatyczne estry obecne w olejku eterycznym chmielu, posiadają własności wzmacniające aktywność receptorów GABA-ergicznych.

Skutki uboczne

Chmiel może być odpowiedzialny za reakcje alergiczne u osób wrażliwych. U pracowników procesujących chmiel obserwowano wyraźne znaki podrażnienia oskrzeli, suchy kaszel i duszność (dyspnea). Upośledznie oddychania razem z reakcjami immunologicznymi (podwyższony poziom całkowitego IgE we krwi) był potwierdzony u pracowników browarów eksponowanych na kurz organiczny taki jak z szyszek chmielu, jęczmienia i drożdży stosowanych do wyrobu piwa. Kontaktowe zapalenie skóry po raz pierwszy opisał Badham w 1834 roku, następnie opisano kilkanaście przypadków zapalenia skóry spowodowany pracą zawodową ze świeżymi lub suchymi szyszkami. Niemniej jednak dotychczas w literaturze nie ma danych klinicznych alergii lub anafilaksji spowodowanych terapeutycznym użyciem szyszek. Toksykologiczne badania na zwierzętach określiły, że po doustnym podaniu myszom ekstraktów szyszek chmielu LD50 wynosi od 500 do 3500 mg/kg. Doustne podawanie ksantohumolu (5x10-4M ad libitum) laboratoryjnym myszom przez 4 tygodnie nie miało efektu na funkcje większości organów, a także na metabolizm białek, lipidów i węglowodanów. Ponadto subchroniczne podawanie doustne psom pochodnych humulonu nie towarzyszyło specyficznym oznakom toksyczności, co wskazuje na szeroki margines bezpieczeństwa tych substancji.

Preparaty zawierające humulon

Oprócz szyszek chmielu (Humulus lupulus) i lupuliny, aktywne składniki, takie jak humulon, ksantohumol, czy 2-metylo-3-buteno-2-ol zawierają preparaty Lekosen, Hova (z dodatkiem Valeriana officinalis). Podczas autoklawowania humulon nie traci swoich właściwości bakteriostatycznych przeciw Staphylococcus aureus, niemniej jednak jest wrażliwy na działanie powietrza. Dodatek wit. C wpływa stabilizująco na aktywność bakteriostatyczną preparatu humulonu. Wolny kwas jest słabo rozpuszczalny w zimnej wodzie, trochę lepiej w gorącej, z której wytrąca się po ochłodzeniu jako mleczny precypitat. W etanolu rozpuszcza się 1.0g w 15.5g 96% alk. Sól sodowa jest łatwo rozpuszczalna w wodzie.

Summary

Hop plant (Humulus lupulus L., Cannabacea) and beer contains a number of biologically active substances such as humulones, lupulones and prenylated flavonoids e.g. xanthohumol, isoxanthohumol and 8-pernylnaringenin with potential for preventing and treatment of a number of human diseases, such as cancer, osteoporosis, rheumatoid arthritis and diabetic retinopathy. It has been shown that xanthohumol has hypothermic, anti-inflammatory, as well as a ‘broad-spectrum’ of cancer preventing properties. Among others xanthohumol inhibits induction of Phase 1 detoxifying enzymes and induces Phase 2 enzymes (especially NAD(P): quinone oxidoreductase). Xanthohumol is also a ligand for farnesoid X receptor (FXR) and ameliorates lipid and glucose metabolism in diabetes mice. (8-prenylnaringenin is the most potent phytoestrogen describe to date with interesting anti-angiogenic properties. Also humulone, a alpha-bitter acid from hops, as well as xanthomumol potentially inhibits in vivo and in vitro angiogenesis and bone resorption presumably through the inhibition of cyklooxygenase-2 (COX-2) activity and even more potently through the inhibition of transcription of the COX-2 gene. The anti-angiogenic activity of humulone was dose dependent and was 40 times more potent than coxibs (COX-2 specific inhibitors). The COX-2 inhibitory properties of these ingredience place the hop as a potent anti-inflammatory plant. Hop extracts exhibits also sedative and antidepressant activity, and most likely humolnes are responsible for this properties.